Thực hành yoga không chỉ là phương pháp rèn luyện sức khỏe thể chất mà còn là bài tập cho tâm trí và suy nghĩ.

Yoga là phương pháp luyện tập lâu đời có nguồn gốc từ Ấn Độ khoảng 5.000 năm trước. Vậy yoga Ấn Độ có những loại hình nào phù hợp với thể chất của người Việt Nam? Luyện tập yoga như thế nào đạt hiệu quả tốt nhất? Chúng tôi đã trao đổi với ông Madan Mohan Sethi, Tổng Lãnh sự Ấn Độ tại TPHCM.

Ngày Quốc tế Yoga lần thứ năm tại TP.Cần Thơ năm 2019
Ngày Quốc tế Yoga lần thứ năm tại TP.Cần Thơ năm 2019

Phóng viênÔng đánh giá thế nào về sự phát triển của bộ môn yoga tại Việt Nam?

Ông Madan Mohan Sethi: Yoga là món quà của Ấn Độ dành tặng thế giới. Thực hành yoga không chỉ là phương pháp rèn luyện sức khỏe thể chất mà còn là bài tập cho tâm trí và suy nghĩ. Khoa học đã chứng minh tập yoga mỗi ngày mang lại lợi ích vô cùng to lớn cho cơ thể và có hiệu quả đối với bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính như nhiễm trùng phổi, huyết áp cao, viêm khớp và một số bệnh liên quan đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ. 

Tôi tin rằng mọi bài tập yoga, các tư thế từ đơn giản đến phức tạp, đều phù hợp với cơ địa người Việt Nam. Tôi rất vui khi biết rằng người Việt Nam chú trọng hơn đến sức khỏe thể chất và bộ môn yoga đã được các giáo viên yoga Việt Nam áp dụng trên khắp cả nước. Đó là sự phát triển rất tích cực.

* Đa số người tập yoga chỉ mới quan tâm tác động của bộ môn này đến sức khỏe thể chất, còn những tác dụng về tinh thần của bộ môn này?

- Các nhà hiền triết từ hàng ngàn năm trước đã truyền lại kỹ thuật rèn luyện mang tên yoga nhằm thúc đẩy sự an lạc của mỗi cá nhân thông qua việc cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần. Yoga là sự gắn kết giữa hạnh phúc bên ngoài và hạnh phúc từ nội tại. 

Trong khi sức khỏe thể chất và tinh thần đều cần thiết để hiện thực hóa lý tưởng, mơ ước, và mục tiêu của mỗi chúng ta, tập yoga mang lại sự tĩnh lặng, bình an cho cơ thể và tâm trí, khiến cơ thể hòa nhịp với những rung động của thiên nhiên xung quanh. Chỉ khi một tâm hồn bình an mới có thể khám phá được khía cạnh tích cực trong mỗi tình huống.

* Giảm cân luôn là chủ đề được nhiều phụ nữ quan tâm khi tìm hiểu về yoga, xin ông giải thích thêm.

- Vâng, chắc chắn rồi. Yoga giúp người tập giảm cân nếu họ muốn, vì các bài tập hỗ trợ kiểm soát sự thèm ăn, cảm xúc và mọi giác quan, do đó khiến họ có ý thức về sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần của bản thân. Thường xuyên tập yoga chắc chắn sẽ giúp giảm cân. Đối với phụ nữ, việc tập yoga mang nhiều ý nghĩa quan trọng vì phụ nữ thường đối mặt với nhiều tình huống khó khăn khi họ phải cân bằng vai trò làm mẹ, nội trợ và cả công việc ngoài xã hội.

* Yoga Ấn Độ kết nối với thế giới tâm linh, được coi như một lối sống, điều này có ý nghĩa thế nào với người tập, thưa ông?

- Yoga được coi là một lối sống. Thực hành yoga hằng ngày giúp mọi người không chỉ trở nên ý thức về sức khỏe mà còn kiểm soát được sức khỏe tâm lý và tinh thần của bản thân. Như chúng ta đã biết, tâm trí chứa đầy những suy nghĩ và mong muốn bất ổn, những suy nghĩ này có mối liên hệ trực tiếp với hành vi hằng ngày của chúng ta. Nếu chúng ta có thể kiểm soát suy nghĩ thông qua việc thực hành yoga, chắc chắn sức khỏe thể chất và tinh thần đều được cải thiện. 

Yoga có nguồn gốc từ Ấn Độ, nên trong quá trình thực hành yoga, bạn sẽ gặp một vài niệm âm, mantra bằng tiếng Hindu, nhưng tất cả đều mang tính thế tục vì khoa học đã chứng minh chúng kích thích các hệ thống giác quan rung động theo giai điệu của môi trường bên ngoài, cho dù tôn giáo của bạn là gì đi nữa.

* Yoga mang đến sự hợp nhất giữa tâm, thân, trí, nhưng hình như đa số người tập chưa “ngộ” ra điều này?

- Đúng vậy, những người hiểu biết về yoga một cách toàn diện sẽ mang cả tâm, thân, trí của yoga vào các bài tập để môn sinh thực hành yoga tốt hơn. Nguyên tắc cơ bản của yoga không chỉ là kiểm soát các giác quan mà còn mang lại sự hài hòa giữa tất cả các giác quan và mang an lạc nội tại của con người hòa hợp với thế giới bên ngoài. 

Yoga, như tôi được biết, đang được dạy như một môn học trong tâm lý học hiện đại và cũng được khuyến khích như một phương pháp trị liệu cho tội phạm, người nghiện rượu và ma túy. Phương pháp này đã được chứng minh là có hiệu quả. Vì vậy, chúng ta nên coi yoga là phương pháp rèn luyện toàn diện cho cả cơ thể và trí óc.

* Như vậy, yoga có ý nghĩa thế nào trong thời điểm dịch bệnh hiện nay, thưa ông?

- Đại dịch COVID-19 thật tàn khốc. Nỗi sợ hãi đối với những biến thể chưa được biết đến đang tạo ra rất nhiều căng thẳng. Trong thời điểm quan trọng này, yoga không chỉ mang lại sức mạnh và sự hỗ trợ cần thiết cho tâm trí, giúp đối phó với đại dịch, mà còn giúp vượt qua mọi bi kịch cá nhân.

* Theo ông, mọi người có thể tự tập yoga thông qua sách, clip…?

- Hiệu quả nhất là nếu bạn có thể học hỏi từ một người biết, hiểu và có thể chia sẻ việc thực hành yoga với các môn sinh của mình. Mặc dù học qua video hoặc sách đều tốt, nhưng tôi chắc chắn rằng cảm giác của một người trải qua buổi tập trực tiếp với giáo viên sẽ hoàn toàn khác với cảm giác tự luyện tập. 

Yoga, một hệ thống triết học, gồm các nguyên lý và phương thức thực hành lâu đời có nguồn gốc từ Vedas của Ấn Độ, là phương pháp tiếp cận toàn diện nhận diện tính chất đa chiều của con người, qua đó góp phần cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần. Yoga là phương pháp luyện tập giúp cải thiện hoặc phát triển sức mạnh vốn có của con người một cách cân bằng cũng như cung cấp cho người tập luyện các phương tiện để đạt được sự tự nhận thức hoàn toàn. Ngày 11/12/2014, Liên Hiệp Quốc thông qua Nghị quyết số 69/131 tuyên bố ngày 21/6 hằng năm là Ngày Quốc tế Yoga. Nghị quyết được đồng tài trợ bởi 175 quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Ngày nay, yoga được thực hành dưới nhiều hình thức khác nhau trên khắp thế giới. Theo lời của một trong những môn sinh nổi tiếng nhất của yoga, ngài B.K.S.Iyengar quá cố: “Yoga trau dồi cách duy trì thái độ cân bằng trong cuộc sống hằng ngày và rèn luyện kỹ năng trong việc thực hiện các hành động của một người”.