Không phải đến lúc đoạn clip "Đoàn xe ben đại náo đường Võ Văn Kiệt" được tung lên mạng xã hội vào ngày 21-6 mới khiến dư luận TP HCM bức xúc, mà ngay từ những ngày đầu tháng 6, nhóm phóng viên Báo Người Lao Động đã nhận được hàng chục cuộc gọi từ bạn đọc phản ánh tình trạng xe tải nặng tung hoành vào giờ cấm, bất chấp luật lệ lại tái diễn.
Coi trời bằng vung
Từ phản ánh của bạn đọc, có mặt trên đường Võ Thị Sáu (quận 3) - con đường huyết mạch để xe tải, xe container di chuyển vào nội thành TP HCM sau 22 giờ, lúc 21 giờ 45 phút (thời điểm chưa cho phép xe trọng tải lớn lưu thông) ngày 3-6, chúng tôi ghi nhận có đến 14 xe container nối đuôi nhau bấm còi inh ỏi để tăng ga. Tại giao lộ Võ Thị Sáu - Nam Kỳ Khởi Nghĩa, khi đèn tín hiệu vừa chuyển sang màu vàng, thay vì đạp thắng dừng lại thì tài xế xe đầu kéo mang biển kiểm soát (BKS) 51C-611.25 cố tình vượt giao lộ. Bám theo chiếc xe này, đến ngã ba đường Võ Thị Sáu - Lê Quý Đôn, chúng tôi chứng kiến cảnh tài xế thắng gấp vì suýt tông phải 2 xe máy đang chuyển làn rẽ trái.
Trước 22 giờ, đường Võ Thị Sáu, quận 3, TP HCM đã có nhiều xe container nối đuôi di chuyển với vận tốc cao .Ảnh: LÊ PHONG
Tiếp tục ghi nhận trên đường Võ Thị Sáu trong các ngày 4 và 6-6, hầu như ngày nào chúng tôi cũng bắt gặp xe tải nặng vào nội thành trước 15-20 phút so với khung giờ được phép. Riêng thời điểm trước 22 giờ, các xe tải nặng trên cung đường này thực sự biến thành "hung thần" khi nối đuôi nhau phóng nhanh. Lúc này, người đi xe máy bị ép rất nguy hiểm.
Tương tự, tại đường Võ Văn Kiệt (hướng từ Quốc lộ 1 vào hầm vượt sông Sài Gòn), mặc dù sau 22 giờ mới được phép cho xe di chuyển vào nội thành nhưng ghi nhận trong các ngày 3 đến 5-6, các phương tiện đều đi sớm hơn 10 phút so với quy định. Xe chạy vào giờ cấm, các tài xế lại phóng như bay, lạng lách để giành đường. Tại giao lộ Võ Văn Kiệt - Phạm Phú Thứ (quận 6), một vài phương tiện bất chấp đèn đỏ nối đuôi vượt qua. Đoàn xe chạy ầm ầm khiến các xe hai bánh không thể nào rẽ trái vào nội thành.
Trong khi đó, vào 21 giờ 20 phút ngày 18-5, ghi nhận trên đường Bạch Đằng nối Phan Đăng Lưu (quận Bình Thạnh), chúng tôi chứng kiến cảnh hàng đoàn xe bồn chở xăng dầu nối đuôi nhau vào nội đô. Cách đó không xa là 2 xe tải (lần lượt mang BKS 51C-792.40 và 51C-01587) kéo theo 2 thùng trộn bê-tông nghênh ngang trên đường. Đáng nói, đây là loại xe không được phép lưu thông vào khu vực nội thành từ 6 giờ cho đến 22 giờ hằng ngày.
Ông Nguyễn Công (nhà nằm trên đường Bạch Đằng) gọi đây là những đoàn xe "bất khả xâm phạm": "Xe bồn, xe kéo nối đuôi nhau chạy mỗi đêm. Nhiều lúc đường rất đông người qua lại nhưng xe bồn, xe kéo vẫn bóp còi inh ỏi để kèn cựa, giành đường. Xe máy, xe con đi bên cạnh không tránh xa thì rất dễ gặp tai nạn" - ông Công bất bình.
22 giờ cùng ngày, đúng giờ xe tải mới bắt đầu từ ngoại thành vào nội đô nhưng trên đường Nguyễn Văn Trỗi, con đường nằm sâu trong trung tâm TP, chúng tôi ghi nhận chiếc xe tải nặng hơn chục tấn phóng ầm ầm, hướng về quận 1. Qua cầu Công Lý, trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, chiếc xe tải nặng cố bám đuôi một xe bồn chở xăng dầu mang BKS 29C-171.16, tạo thành một đoàn xe lao vun vút. Bám theo xe tải trên với tốc độ hơn 50 km/giờ, xe chúng tôi vẫn bị bỏ xa. Theo đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, chiếc xe bồn tiếp tục chạy về đường Võ Văn Kiệt.
Nguyên nhân?
Theo tư liệu chúng tôi có được, đa số xe tải nặng, xe đầu kéo chở hàng nêu trên đều không được phép lưu thông trong giờ cấm. Đáng nói, chiếc xe bồn BKS 29C-171.16 (thuộc Công ty TNHH MTV Nhiên liệu Hàng không Việt Nam) có giấy phép số 4357/TB-SGTVT (thời hạn cấp từ ngày 4-5-2021 đến 25-7-2021) không có lộ trình (cả đi lẫn về) qua đoạn đường mà chiếc xe này đã di chuyển. Cụ thể, chiếc xe bồn này có lượt đi: Bạch Đằng (quận Tân Bình) - Đặng Văn Sâm - Hoàng Minh Giám - Đào Duy Anh - Hồ Văn Huê - Hoàng Văn Thụ - Phan Đăng Lưu - Bạch Đằng (quận Bình Thạnh) - Xô Viết Nghệ Tĩnh - Điện Biên Phủ - Xa lộ Hà Nội; lượt về: Xa lộ Hà Nội - Điện Biên Phủ - Xô Viết Nghệ Tĩnh - Bạch Đằng - Phan Đăng Lưu - Nguyễn Kiệm - Đặng Văn Sâm - Bạch Đằng (quận Tân Bình).
Một cán bộ thuộc Đội Tham mưu tổng hợp Phòng CSGT Đường bộ - Đường sắt (PC08) Công an TP HCM thừa nhận các phương tiện được Sở Giao thông Vận tải TP cấp giấy phép lưu thông vào nội thành giờ cấm đều được đăng ký danh sách và lộ trình cụ thể. Theo đó, phần lớn các phương tiện này là xe chở vật liệu xây dựng phục vụ các công trình hạ tầng giao thông trọng điểm TP như nhà ga metro, công trình giao thông khu vực Nam Sài Gòn, xe chở xăng dầu… "Riêng các phương tiện như xe container, xe tải chở hàng hóa đa số không được phép lưu thông giờ cấm" - vị này khẳng định.
Cũng theo vị này, thời gian gần đây, do dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp nên PC08 đã cắt giảm hơn 200 cán bộ, chiến sĩ vì có liên quan đến yếu tố dịch tễ của một số trường hợp tiếp xúc gần các ca nhiễm. Trong đó có những đơn vị mà cán bộ, chiến sĩ phụ trách tuần tra, kiểm soát hiện chỉ còn 20 người. Đây cũng là nguyên nhân khiến tái diễn tình trạng xe tải lén lút chạy trong giờ cấm.
Về giải pháp, theo PC08, đơn vị đang xây dựng hệ thống dữ liệu chia sẻ và đầu tư các thiết bị camera giám sát được đặt tại những tuyến đường cho phép các phương tiện xe tải, xe ben ra vào sau 22 giờ. Từ đó, nâng cao việc xử phạt vi phạm qua hệ thống giám sát bằng camera.
Trở lại vụ việc "đoàn xe ben đại náo đường Võ Văn Kiệt", ngày 29-6, PC08 cho biết 2 trong 4 tài xế liên quan đã bị lập biên bản các lỗi vi phạm: đi vào khu vực cấm và chạy quá tốc độ quy định. Trước đó, Đội CSGT Chợ Lớn (thuộc PC08) đã mời 2 chủ xe ben và 2 tài xế điều khiển phương tiện lần lượt mang BKS 50H-003.75 và 51D-177.80 là các ông: N.T.H.M - chủ xe, P.H.A - tài xế; P.H.C - đại diện Công ty TNHH MTV XD TM XL H.G, chủ xe và P.L.H - tài xế. Trong quá trình làm việc, chủ xe và tài xế đã thừa nhận hành vi vi phạm. Đội CSGT Chợ Lớn đã lập biên bản vi phạm hành chính và đang hoàn thiện hồ sơ xử phạt đối với 2 trường hợp trên. "Căn cứ quy định pháp luật, 2 tài xế sẽ bị phạt từ 4.000.000 đến 10.000.000 đồng" - PC08 thông tin.
Bình luận về mức phạt trên, không ít người cho rằng hậu quả mà hành vi chạy quá tốc độ, chạy vào khu vực cấm nếu xảy ra tai nạn là rất nguy hiểm nhưng chỉ chịu mức phạt chưa vượt qua chục triệu đồng thì quá nhẹ. Với mức phạt này, do sức ép cạnh tranh về lợi nhuận dễ khiến tài xế và nhà xe bất chấp, sẵn sàng vi phạm luật giao thông. Vì vậy, công cụ ngăn chặn tình trạng này, ngoài vai trò từ lực lượng CSGT, thanh tra giao thông thì cần xem lại "thanh chắn" từ các quy định pháp luật. "Đề nghị điều chỉnh mức xử lý. Nếu tái diễn liên tục thì cần có biện pháp phạt hành chính mạnh hơn. Lần đầu, tạm giữ giấy phép lái xe, lần hai tước vĩnh viễn giấy phép lái xe và nếu tái phạm nhiều lần thì truy cứu hình sự từ tài xế đến chủ doanh nghiệp" - luật sư Nguyễn Tri Đức, Đoàn Luật sư TP HCM, nói.
Lòng đường thành bãi xe
Vào ban đêm, xe tải nặng liều lĩnh chạy vào đường cấm, giờ cấm thì ban ngày, không ít tài xế, chủ xe biến lòng đường thành bãi xe. Đơn cử, đường Võ Văn Kiệt (đoạn thuộc quận 5 và quận 6) có hơn 40 "chành" chuyên trung chuyển hàng hóa khắp các tỉnh, thành cả nước. Phía trước các "chành" có hàng chục xe tải vô tư đậu mặc dù nơi đây cắm biển cấm. Không ít lần nhân viên ở các kho hàng ra chặn xe hai bánh để cho xe tải, xe container chạy vào bên trong lấy hàng.
Đường Ngô Nhân Tịnh (quận 6, TP HCM), xe tải đi vào và đậu bất chấp biển cấm để chờ lên - xuống hàng .Ảnh: LÊ PHONG
Tương tự, những tuyến đường như Ngô Nhân Tịnh, Gò Công, Chu Văn An (quận 6) dù đã ghi biển cấm các xe tải trên 2,5 tấn đi vào và đậu tại đây nhưng ghi nhận của phóng viên từ nhiều ngày qua, các con đường này trở thành bãi xe bất đắc dĩ với không ít xe tải nặng công khai chạy vào rồi "nằm chờ" đến lượt để chạy ra đường Võ Văn Kiệt lên - xuống hàng hóa.