Singapore dần từ bỏ chiến lược "không Covid" bằng cách dần nới lỏng các hạn chế để vừa thăm dò vừa điều chỉnh kế hoạch sống chung với virus.
Singapore từ tháng 9 sẽ dỡ yêu cầu cách ly đối với khách đã tiêm vaccine Covid-19 đến từ Đức và Brunei. Đây là tín hiệu cho thế giới biết rằng họ đang thận trọng mở cửa trở lại trong khi vẫn nỗ lực kiểm soát các mối đe dọa từ đại dịch.
Singapore cũng đơn phương xóa bỏ yêu cầu cách ly với người đến từ Hong Kong và Macau, dù kế hoạch thiết lập "bong bóng du lịch" Singapore - Hong Kong đã bị hủy do chính sách chống dịch khác nhau.
Bằng cách đổi phương pháp tiếp cận từ "không Covid" như trước đây sang "hồi phục giữa Covid-19", Singapore đang tạo ra sự khác biệt lớn với hầu hết các láng giềng trong khu vực.
Trả lời phỏng vấn Bloomberg tuần trước, Bộ trưởng Giao thông Singapore S. Iswaran cho biết ý tưởng của chính phủ là xã hội học cách sống chung với Covid-19 sớm bao nhiêu thì nhà chức trách có thể điều chỉnh "các quy trình, thủ tục để trở lại trạng thái bình thường nhiều bấy nhiêu".
Nhưng để "sống chung với Covid-19", Singapore cần những điều kiện gì?
Đầu tiên, họ là một trong những nước có tỷ lệ tiêm chủng cao nhất thế giới. Tính đến 18/8, 77% trong 5,7 triệu dân Singapore đã tiêm đủ hai mũi vaccine Covid-19.
Singapore đang phải đối phó với một số ổ dịch mới bùng phát song do hầu hết người dân đã tiêm chủng nên đa phần các ca nhiễm đều nhẹ hoặc không biểu hiện triệu chứng.
Singapore tiêm vaccine Pfizer-BioNTech và Moderna nhưng cũng cung cấp cả vaccine Sinovac thông qua dịch vụ y tế tư nhân. Chính phủ cho hay họ có kế hoạch tiêm mũi bổ sung và đang nghiên cứu xem người dân có thể hoặc nên tiêm trộn vaccine hay không.
Dù các số liệu đều khả quan, giới chức vẫn cảnh báo Singapore chưa thể lơ là cảnh giác.
Không giống như Anh, nơi "Ngày Tự do" được đánh dấu bằng việc bỏ khẩu trang và mở cửa trở lại các câu lạc bộ đêm, Singapore vẫn duy trì những biện pháp giãn cách. Đeo khẩu trang vẫn là yêu cầu bắt buộc và việc đến thăm nhà nhau được giới hạn trong phạm vi 5 người. Câu lạc bộ đêm, quán rượu và quán karaoke vẫn đóng cửa dù nhiều người lao động đã được phép quay trở lại nơi làm việc thay vì làm tại nhà.
Chính phủ cũng quy định rõ ràng về số lượng người được phép có mặt cùng lúc tại những điểm tham quan, trung tâm thương mại, phòng gym, đám cưới, đám tang hay các sự kiện trực tiếp khác. Họ cần khai báo trực tuyến về việc đến những địa điểm trên thông qua hệ thống TraceTogether hoặc các ứng dụng truy vết tiếp xúc khác.
Người đã tiêm chủng đầy đủ được hưởng nhiều quyền tự do hơn. Họ có thể dùng bữa tại nhà hàng theo nhóm tối đa 5 người, trong khi những ai chưa tiêm chủng chỉ được ăn ở các không gian ngoài trời với tối đa hai người.
Nhưng các địa điểm ăn uống bị cấm chơi nhạc, kể cả trực tiếp hay phát ghi âm, đề phòng trường hợp âm thanh lớn khiến khách hàng phải nói to hơn, làm gia tăng nguy cơ phát tán virus.
Chính phủ Singapore vẫn khuyến cáo người dân không thực hiện các chuyến đi không cần thiết. Tuy nhiên, theo khuyến cáo mới nhất cập nhật hôm 19/8, người dân đã tiêm chủng đầy đủ các vaccine có trong danh sách sử dụng khẩn cấp của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) có thể ra nước ngoài, đến các nước như Brunei hay Đức thông qua "luồng tiêm chủng".
Những du khách nước ngoài đã tiêm vaccine đủ phác đồ sẽ nhận được một nhãn dán trên hộ chiếu tại cơ quan quản lý di trú Singapore. Điều này giúp họ có thể hưởng các biện pháp hạn chế "dễ thở" hơn dành riêng cho người tiêm vaccine đầy đủ, như dùng bữa trong nhà hàng.
Bên cạnh đó, người nước ngoài cũng phải tải ứng dụng TraceTogether trong thời gian ở Singapore. Từ tháng 9, ứng dụng có thể hiển thị tình trạng vaccine của từng cá nhân.
Khách từ Đức hoặc Brunei đến Singapore theo "luồng dành cho người đã tiêm vaccine" phải xét nghiệm Covid-19 trước khi khởi hành, đồng thời xét nghiệm dịch họng vào ngày thứ 3 và thứ 7 của hành trình. Người đến từ Hong Kong và Macau chỉ cần xét nghiệm tại sân bay.
Bộ trưởng Tài chính Lawrence Wong, thành viên chủ chốt nhóm liên bộ ứng phó Covid-19 của chính phủ, cho biết Singapore hoàn toàn hiểu rõ các nguy cơ khi nới lỏng những biện pháp kiểm soát biên giới và khoảng cách. Tuy nhiên, giới chức tự tin rằng tỷ lệ tiêm chủng cao sẽ giúp giảm thiểu số ca nhập viện và chăm sóc tích cực, dù các biện pháp vẫn có thể phải điều chỉnh nếu sóng lây nhiễm gia tăng.
"Mỗi khi thực hiện bất kỳ động thái nào, chúng tôi sẽ đánh giá dữ liệu, xem xét các bằng chứng và đảm bảo rằng hệ thống bệnh viện đủ khả năng ứng phó với tình trạng lây nhiễm rồi mới thực hiện bước tiếp theo", Bộ trưởng Wong nói.
Nhà chức trách sẽ kiểm soát lượng khách nhập cảnh qua "luồng vaccine" bằng cách giới hạn số chuyến bay, hiện tại ở mức 7 chuyến một tuần đối với Đức và ba chuyến một tuần với Brunei.
Theo tiến sĩ Jeremy Lim từ Trường Y tế Công cộng Saw Swee Hock thuộc Đại học Quốc gia Singapore, các biện pháp can thiệp sẽ được nâng cao hoặc giảm xuống phụ thuộc vào số ca nhiễm và năng lực của hệ thống y tế.
"Lý tưởng nhất là mọi người không quá lo âu hay hưng phấn mà hãy bình tĩnh thực hiện kế hoạch", ông nói.
Singapore chuẩn bị cho kịch bản sống chung với Covid-19 kể từ khi Thủ tướng Lý Hiển Long có bài phát biểu trước quốc gia vào ngày 31/5, báo hiệu thay đổi bằng việc tuyên bố rằng đại dịch "sẽ không thống trị cuộc sống của chúng ta".
Nhóm chuyên trách ứng phó với Covid-19 đã vạch ra một lộ trình tái mở cửa với ba trọng tâm là xét nghiệm, truy vết và tiêm chủng.
Đến cuối tháng 7, cụm từ "phục hồi giữa Covid" bắt đầu xuất hiện trong những bài phát biểu của các bộ trưởng, dù ổ dịch tại một cảng cá khiến Singapore phải siết chặt quy định chống dịch. Bất chấp những gián đoạn, giới chức vẫn quyết tâm hiện thực hóa kế hoạch mở cửa trở lại.
Một trở ngại đối với kế hoạch nằm ở việc một số người cao tuổi vẫn ngần ngại tiêm chủng. Thời điểm Singapore phong tỏa vì ổ dịch mới hồi tháng 7, tỷ lệ tiêm chủng trong nhóm người cao tuổi là 70%.
Nhờ những biện pháp tuyên truyền, vận động của chính phủ như khuyến khích các bác sĩ thuyết phục bệnh nhân đi tiêm chủng hay cử tình nguyện viên đến tận nhà tiêm vaccine, tỷ lệ tiêm chủng trong nhóm trên 70 tuổi đã tăng lên 81%.
Để so sánh, tỷ lệ tiêm chủng trong nhóm 70 đến 79 tuổi ở Hong Kong chỉ đạt hơn 30% và khoảng 10% đối với nhóm trên 80 tuổi.
Theo giới chuyên gia, nếu tỷ lệ tiêm chủng trong nhóm người cao tuổi của Singapore không được cải thiện hơn nữa, sẽ có thêm 1.000 người chết trong một đến hai năm tới vì Covid-19.
Bộ trưởng Giao thông Iswaran cho hay Singapore đang tìm cách bổ sung thêm nhiều nước vào "luồng tiêm chủng". Đề cập đến kế hoạch sẽ được áp dụng với Đức và Brunei vào tháng tới, ông nhấn mạnh Singapore "đã tính toán kỹ lưỡng về các chuyến bay được chỉ định nhưng mục tiêu thực sự là làm tốt kế hoạch hiện tại để sau đó có thể mở rộng nó".