Bộ Quốc phòng Mỹ bắt buộc tiêm vắc xin COVID-19 cho quân nhân. Trong ảnh: một buổi tiêm ở Fort Knox, Kentucky hôm 9-9 - Ảnh: AFP

Không để người chưa tiêm khiến tất cả phải trả giá, Tổng thống Joe Biden công bố quy định mới của liên bang, yêu cầu khoảng 100 triệu người, chiếm hơn 2/3 lực lượng lao động ở Mỹ, phải chấp hành tiêm vắc xin COVID-19 bắt buộc.

Bắt buộc và phạt

Trong bài diễn văn đọc tại Nhà Trắng tối 9-9 (giờ địa phương), Tổng thống Biden chỉ trích khoảng 80 triệu người chưa tiêm vắc xin dù đây là công cụ hữu hiệu để bảo vệ bản thân trước virus corona gây đại dịch COVID-19. 

Ông Biden khẳng định: "Thời gian qua, chúng ta rất kiên nhẫn nhưng chúng ta sắp hết kiên nhẫn. Những người không chịu tiêm vắc xin đang khiến tất cả mọi người trả giá".

Dù tình hình dịch bệnh COVID-19 ở Mỹ tốt hơn nhiều so với thời điểm đầu nhiệm kỳ ở Nhà Trắng (tháng 1-2021), ông Biden thừa nhận nước Mỹ "đang ở giai đoạn khó khăn và nó có thể kéo dài một thời gian".

Theo quy định mới, các công ty có hơn 100 nhân viên phải yêu cầu nhân viên tiêm vắc xin hoặc xét nghiệm COVID-19 một lần/tuần. Doanh nghiệp nào không tuân thủ quy định có thể bị phạt đến 14.000 USD. 

Có khoảng 80 triệu người Mỹ đang làm cho các công ty thuộc diện này. Chủ doanh nghiệp có trách nhiệm cho người lao động nghỉ việc có lương để đi tiêm vắc xin và nghỉ ngơi để phục hồi sau tiêm.

Các cơ sở y tế tham gia chương trình bảo hiểm y tế Medicare và Medicaid ở Mỹ phải yêu cầu khoảng 17 triệu nhân viên của mình phải tiêm vắc xin COVID-19. 

Nhân viên liên bang và người làm việc với các cơ quan chính phủ liên bang cũng phải tiêm vắc xin, không được chọn làm xét nghiệm thay thế. 

Nhóm này khoảng vài triệu người, sẽ có 75 ngày để đi tiêm vắc xin, nếu không có thể bị mất việc, trừ một số ít trường hợp ngoại lệ liên quan đến y tế và tôn giáo.

Ngoài ra để đảm bảo trường học an toàn, khoảng 300.000 nhà giáo thuộc các chương trình liên bang cũng phải bắt buộc tiêm vắc xin. Ông Biden kêu gọi thống đốc các bang yêu cầu giáo viên và nhân viên các trường học phải tiêm vắc xin.

Bên cạnh quy định về tiêm vắc xin, ông Biden căn cứ trên Luật sản xuất quốc phòng để đẩy mạnh sản xuất 280 triệu bộ xét nghiệm nhanh COVID-19 với chi phí 2 tỉ USD.

Từ ngày 10-9, Cơ quan An ninh giao thông Mỹ (TSA) cũng tăng gấp đôi tiền phạt đối với những người vi phạm lệnh đeo khẩu trang lần đầu. Mức phạt mới là 500 - 1.000 USD với vi phạm lần đầu, nếu tái phạm, tiền phạt là 1.000 - 3.000 USD.

Đồng tình và phản đối

Theo Hãng tin Reuters, đã có nhiều doanh nghiệp lên tiếng một cách thận trọng trước các quy định mới được ông Biden thông báo. 

Tập đoàn Microsoft cho biết đã yêu cầu chứng nhận tiêm vắc xin với tất cả các nhân viên và nhà cung cấp đến làm việc tại các trụ sở của Microsoft tại Mỹ, nhưng cũng có quy định dành riêng cho các nhân viên không thể tiêm vì lý do y tế hoặc tôn giáo.

Tập đoàn thương mại điện tử Amazon ra tuyên bố: "Chúng tôi hiểu rằng vắc xin và xét nghiệm là công cụ hữu ích làm chậm sự lây lan của COVID-19 trong cộng đồng, giữ cho nền kinh tế Mỹ tiếp tục mở cửa và bảo vệ lực lượng lao động của Mỹ".

Trong khi đó, các nghiệp đoàn lớn ở Mỹ mong muốn thương lượng lại về các quy định mới. Nghiệp đoàn viên chức liên bang Mỹ ra tuyên bố với nội dung: "Người lao động có quyền có tiếng nói liên quan đến điều kiện làm việc của họ. Chúng tôi hy vọng sẽ đàm phán về những thay đổi này trước khi thực hiện và kêu gọi tất cả những ai có thể, hãy tiêm chủng càng sớm càng tốt".

Theo Đài Fox News, nghiệp đoàn thực thi công lực liên bang (FLEOA) đại diện cho gần 30.000 nhân viên chấp pháp của liên bang cật lực phản đối biện pháp bắt buộc tiêm vắc xin mới công bố của Tổng thống Biden. 

Đồng thời cho rằng chính sách này biến những nhân viên còn băn khoăn, do dự chưa muốn tiêm vắc xin COVID-19 thành "kẻ xấu". Larry Cosme, chủ tịch của FLEOA, nhấn mạnh nghiệp đoàn khuyến khích các thành viên tiêm vắc xin và tin Mỹ sắp đạt miễn dịch cộng đồng bằng vắc xin tự nguyện. 

"Đất nước chúng ta dựa trên nền tảng tự do. Nhân viên công lực chúng tôi bảo vệ cho tự do đó. Chúng tôi xứng đáng có quyền tự do ra quyết định về sức khỏe của mình".