Hai công dân Canada Michael Spavor và Michael Kovrig đã được Trung Quốc trả tự do và đang quay về Canada, ngay sau khi Canada thông báo thả Phó chủ tịch Huawei Mạnh Vãn Chu.
Những người kêu gọi thả hai công dân Canada bên ngoài một phiên tòa của bà Mạnh Vãn Chu tại Vancouver năm 2019
AFP
Thủ tướng Canada Justin Trudeau ngày 25.9 thông báo hai công dân Michael Kovrig và Michael Spavor của nước này bị Trung Quốc bắt giữ đang trên đường quay về nước.
Ông Kovrig và ông Spavor bị bắt vào tháng 12.2018, ngay sau khi Canada bắt Phó chủ tịch Huawei Mạnh Vãn Chu theo yêu cầu của Mỹ.
Bà Mạnh bị phía Mỹ cáo buộc lừa dối các ngân hàng Mỹ, khiến họ vi phạm lệnh cấm vận của Mỹ đối với Iran. Trong khi đó, Trung Quốc cáo buộc hai người Canada làm gián điệp và kết án ông Spavor 11 năm tù hồi tháng 8.
Phía Trung Quốc luôn phủ nhận các vụ bắt giữ này có liên quan với vụ việc của bà Mạnh. Tuy nhiên, hai công dân Canada được thả ngay sau phía Canada trả tự do cho bà Mạnh. Bà là con gái của người sáng lập Huawei Nhậm Chính Phi và được gọi là "công chúa Huawei".
Chính quyền Canada cáo buộc Trung Quốc sử dụng trò "ngoại giao con tin", bắt giữ ông Kovrig và ông Spavor để trả đũa. Trong cuộc họp báo, Thủ tướng Trudeau cho hay máy bay chở hai công dân Canada vữa rời khỏi không phận Trung Quốc. Ông nói rằng hai công dân đã trải qua tình cảnh khó khăn không thể tin được nhưng tin tốt là cả hai đang trở về nhà.
Liên quan đến vụ việc của bà Mạnh, theo thỏa thuận với Bộ Tư pháp Mỹ, bà Mạnh đồng ý với một văn bản ghi nhận những sự việc trong vụ án, đổi lại việc hoãn bị truy tố đến ngày 1.12.2022 về các tội danh với hình phạt lên đến 30 năm tù. Các cáo buộc sau đó sẽ bị dỡ bỏ nếu bà tuân thủ các điều khoản trong thỏa thuận.
Một trong những thỏa thuận là việc bà Mạnh nhận trách nhiệm về vai trò chính trong thủ đoạn lừa đảo một tập đoàn tài chính toàn cầu. Theo trợ lý giám đốc FBI Alan Kohler, việc “công chúa Huawei" nhận tội là chứng cứ về việc lừa dối và vi phạm luật pháp Mỹ.