Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long đánh giá hiện đã kiểm soát được dịch tại các địa bàn trọng điểm phía Nam, song lo ngại khi một số tỉnh xuất hiện các ổ mới mà nguồn lây chủ yếu từ người về từ vùng dịch.
"Chúng tôi lo ngại nguy cơ bùng phát dịch rất lớn trong thời gian tới. Do đó, các địa phương phải nâng cao hơn mức độ cảnh giác", Bộ trưởng Long nói tại hội nghị đánh giá 10 ngày thực hiện Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát Covid-19, chiều 24/10.
Ông Long phân tích, về cơ bản hiện đã kiểm soát được tình hình dịch tại các địa bàn trọng điểm như TP HCM, Bình Dương, Long An, Đồng Nai và một số địa phương khác. Tuy nhiên, sau khi nới lỏng giãn cách, lượng người từ vùng có dịch về các địa phương rất nhiều và đã xuất hiện các ổ dịch mà nguồn lây chủ yếu từ những người trở về này; như Phú Thọ, Thanh Hóa, Nam Định hay một số tỉnh khu vực Tây Nam Bộ.
Các địa phương phải rà soát, kiểm soát người về từ TP HCM, Long An, Bình Dương và Đồng Nai để phát hiện kịp thời và triển khai các biện pháp phòng chống dịch phù hợp, ông Long khuyến cáo. Phải giám sát chặt chẽ, tiến hành xét nghiệm, cách ly... theo hướng dẫn.
10 ngày qua, các địa phương cơ bản đáp ứng và linh hoạt triển khai theo tinh thần thực tế của từng nơi. Tuy nhiên vẫn còn một vài nơi áp dụng cứng nhắc. Bộ trưởng yêu cầu các địa phương có vấn đề phát sinh cần trao đổi ngay với Bộ Y tế để đạt được "thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch".
"Quan trọng hơn cả là phải kiểm soát được tình hình dịch, tránh để xảy ra đợt dịch tiếp theo", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Một trong những tiêu chí phân loại cấp độ dịch là độ bao phủ vaccine. Hướng dẫn của Bộ Y tế đã chỉ rõ cố gắng bao phủ mũi 1 theo đúng đối tượng. Trong tháng 10 đạt bao phủ mũi 2 cho người trên 65 tuổi ở mức tối thiểu 80%; trong tháng 11 đạt mức bao phủ tương tự đối với người trên 50 tuổi. Có những địa phương làm tốt, có những địa phương chưa đạt được tốc độ tiêm như mong muốn.
Do đó, Bộ trưởng đề nghị các địa phương đã được phân bổ vaccine phải tăng tốc tiêm chủng, đồng thời cập nhật dữ liệu thông tin người tiêm lên nền tảng tiêm chủng.
Một tiêu chí quan trọng khác là các địa phương phải chuẩn bị đủ cơ sở vật chất, hệ thống điều trị, đảm bảo giường bệnh cho tình huống nhiều ca nhiễm, có máy thở, đầy đủ trang thiết bị cấp cứu, oxy... để khi dịch xảy ra thì kiểm soát được và giảm tối đa số ca tử vong. Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực điều trị cho cán bộ y tế.
Hiện vẫn còn địa phương có tâm lý trông chờ vào sự hỗ trợ từ tuyến trên. "Các địa phương phải chuẩn bị đủ các yêu cầu tiêu chí trên. Nếu không đảm bảo tiêu chí này sẽ phải nâng cao cấp độ dịch để ứng phó phù hợp", ông Long nói.
Về đánh giá cấp độ dịch, Bộ Y tế tiến hành đánh giá cấp độ dịch theo quy mô xã/phường để giảm thiểu ảnh hưởng của dịch đến sự phát triển kinh tế xã hội. Đảm bảo tuân thủ 5K và các biện pháp phòng chống dịch.
Các bệnh viện chỉ xét nghiệm sàng lọc người có triệu chứng, nếu có bảo hiểm y tế thì bảo hiểm y tế thanh toán, không tham gia bảo hiểm y tế thì ngân sách nhà nước chi trả; không được thu tiền xét nghiệm của người bệnh.
Về cách ly, phong tỏa phòng chống dịch, Bộ trưởng Bộ Y tế lưu ý các địa phương phong tỏa và cách ly nhỏ nhất có thể, chỉ vài nhà trong một ngõ hay một vùng nhỏ trong một xã, phường. Trong vùng phong tỏa, cách ly nhỏ, cần tiến hành xét nghiệm nhiều vòng lặp lại.
"Xác định khoanh vùng nhỏ nhất để dập dịch và không ảnh hưởng đến đời sống, phát triển kinh tế - xã hội của người dân và không lãng phí nguồn lực chống dịch", Bộ trưởng nhấn mạnh.