Với nỗ lực đàm phán một cách bền bỉ từ năm 2018 của Bộ NN-PTNT về tổ yến (yến sào) cùng nhiều nông sản khác, Tổng cục Hải quan Trung Quốc vừa ký Nghị định thư về xuất khẩu tổ yến, khoai lang từ Việt Nam. 

Sơ chế tổ yến tại Trung tâm Triển lãm Yến sào Việt Nam tại huyện Cần Giờ, TPHCM (VBEC)

Sơ chế tổ yến tại Trung tâm Triển lãm Yến sào Việt Nam tại huyện Cần Giờ, TPHCM (VBEC)

Theo Nghị định thư này, các sản phẩm về tổ yến và khoai lang từ Việt Nam phải được kiểm dịch thực vật khi xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc. Như vậy hiện có 13 sản phẩm nông nghiệp Việt Nam được xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc, như: thanh long, chôm chôm, nhãn, măng cụt, xoài, mít, vải, dưa hấu, sầu riêng, chuối...

Tổ yến là sản phẩm được thu hoạch chủ yếu từ các nhà yến khu vực Đông Nam Á như Malaysia, Indonesia, Thái Lan... Những quốc gia này, việc xây dựng nhà yến xuất hiện khá lâu và được xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc trước đó.

Riêng tại Việt Nam, việc xây dựng nhà yến được chú ý từ những năm 2000, tập trung những tỉnh ven biển như Bình Thuận, Khánh Hòa, Tiền Giang, huyện Cần Giờ (TPHCM), Kiên Giang..., sau đó lan ra các tỉnh phía Bắc và Bắc Trung bộ, hiện nay xuất hiện cả các tỉnh sâu trong đất liền như vùng Đông Nam bộ (Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh) và Tây Nguyên (Đắk Lắk, Đắk Nông...). Ước tính hiện có hơn 22.000 nhà yến được xây dựng, sản lượng khoảng 120 tấn/năm. 

Theo nhận định của chuyên gia và doanh nhân am hiểu, chất lượng tổ yến thu hoạch từ Việt Nam được đánh giá cao. Đây sẽ là lợi thế khi xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc, thị trường tiêu thụ chính tổ yến, góp phần nâng cao giá trị kim ngạch xuất khẩu của nông sản Việt Nam và là cơ hội cho ngành yến được phát triển một cách căn cơ.