Sau hơn 4 tháng, Cơ quan CSĐT Công an TP. Bắc Giang đã làm rõ đối tượng gọi điện đe dọa PV Báo Giao thông nhưng không khởi tố vụ án hình sự vì cho rằng hành vi của đối tượng “chỉ là do sự bột phát, chưa có hậu quả xảy ra”.

Tuy nhiên, luật sư cho rằng vụ việc đã có dấu hiệu phạm pháp hình sự.

Chỉ xử phạt hành chính

Ngày 27/2, PV Báo Giao thông nhận được thông báo kết quả giải quyết nguồn tin về tội phạm của Cơ quan CSĐT Công an TP. Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang.

Trong đó, cơ quan này thông tin, đối tượng sử dụng số điện thoại 0912078902 gọi điện đến số điện thoại của PV Báo Giao thông và có lời lẽ đe dọa, xúc phạm là Nguyễn Thành Đăng.

Đăng là con trai ruột ông Nguyễn Tiến Đoàn - Giám đốc Công ty TNHH Thành Đoàn (trụ sở tại tổ dân phố Long Cương, thị trấn Lập Thạch, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc).

Tuy nhiên, Cơ quan CSĐT Công an TP. Bắc Giang cho biết, đã ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự vì cho rằng hành vi đe dọa của Đăng chỉ là do sự bột phát, chưa có hậu quả xảy ra; hành vi đe dọa này chưa cấu thành tội “Đe dọa giết người” quy định tại Khoản 1, Điều 133, Bộ luật Hình sự.

Cũng theo Cơ quan CSĐT Công an TP. Bắc Giang, trước và sau khi gọi điện đe dọa PV, Đăng không bàn bạc gì với ai, không chuẩn bị công cụ, phương tiện gì để thực hiện lời đe dọa của mình.

Lý do Đăng đe dọa là do PV đã phản ánh nội dung Công ty TNHH Thành Đoàn do bố Đăng làm giám đốc khai thác khoáng sản trái phép nên bức xúc, không làm chủ được bản thân.

Trao đổi với báo chí, lãnh đạo Công an TP. Bắc Giang khẳng định: Vụ việc chưa đủ yếu tố cấu thành tội “Đe dọa giết người”.

Tuy nhiên, đối tượng đã vi phạm hành chính và hiện Công an TP. Bắc Giang đang nghiên cứu các quy định liên quan để ban hành quyết định xử phạt hoặc tham mưu cấp có thẩm quyền xử phạt theo quy định.

Vụ việc kéo dài

Trước đó, ngày 21/10/2022, Báo Giao thông đã đăng tải bài viết: “Vĩnh Phúc: Xe chở đất trái phép, bất chấp biển cấm náo loạn đường quê”, phản ánh việc Công ty TNHH Thành Đoàn và một số đối tượng khai thác đất trái phép tại thôn Minh Khai, xã Yên Thạch, huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc. Đề tài do nhà báo N.V.T (PV Báo Giao thông thường trú tại Bắc Giang) triển khai.

Liên quan đến bài viết này, tối 21/10/2022, PV Báo Giao thông đã nhận được điện thoại của ông Nguyễn Tiến Đoàn, Giám đốc Công ty TNHH Thành Đoàn với nhiều lời lẽ xúc phạm.

Sau đó, ngày 21/10/2022, Báo Giao thông tiếp tục đăng tải các bài viết: “Vĩnh Phúc: Chính quyền thừa nhận bất lực trước nạn khai thác đất trái phép”, “Vĩnh Phúc: Chỉ đạo xử lý nghiêm sai phạm của Công ty Thành Đoàn”, phản ánh thông tin người dân và chính quyền địa phương cung cấp, khẳng định ông Nguyễn Tiến Đoàn đứng sau, thuê máy múc và ô tô khai thác đất trái phép tại khu vực đồi Hoa Nam, thôn Minh Khai.

Tình trạng khai thác khoáng sản trái phép đã diễn ra nhiều tháng qua, làm thất thoát tài sản Nhà nước, gây mất ATGT nhưng chính quyền địa phương chưa thể xử lý dứt điểm.

Thậm chí, lãnh đạo xã Yên Thạch còn khẳng định bất lực trước sai phạm của những người liên quan. Ngay UBND xã cũng nghi ngờ có “thế lực ngầm” chống lưng cho “đất tặc” lộng hành, tạo nhiều áp lực trong quá trình kiểm tra, xử lý của địa phương.

Lúc 16h52, ngày 22/10/2022, chỉ vài giờ sau khi bài viết phản ánh về Công ty Thành Đoàn được đăng tải, PV đã bất ngờ nhận được cuộc gọi từ số điện thoại 0912078902 với lời lẽ dọa giết PV và gia đình: “T. à, mày lo hậu sự cho mày đi, lo hậu sự cho vợ con mày, cả nhà mày đi nhá! Chết đến nơi rồi nhá! Tao nói cho mày biết nhá. Mày làm cái gì, mày và cả nhà mày chết đến nơi rồi, đâm ô tô chết đến nơi rồi, tao nói cho mày biết. T. ạ, mày là thằng chó chết, mày và cả nhà mày chết đến nơi rồi, ra đường sẽ có ô tô đâm chết nhá! Mày lo đi!”.

Việc đe dọa trên đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần và cuộc sống của PV và gia đình, tạo tâm lý bất an đối với PV các cơ quan báo chí tác nghiệp trên địa bàn.

Hội Nhà báo Việt Nam sau đó đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh Bắc Giang (nơi PV Báo Giao thông thường trú) chỉ đạo đơn vị chức năng khẩn trương có biện pháp bảo vệ tính mạng, sức khỏe của PV và gia đình. Đồng thời tiến hành điều tra, xử lý thích đáng đối tượng vi phạm.

Điều đáng nói, đến nay, việc khai thác khoáng sản trái phép của Công ty TNHH Thành Đoàn vẫn chưa được làm rõ, chưa bị bất kỳ cơ quan chức năng nào xử lý.

Thời gian gần đây, bất chấp việc bị chính quyền địa phương rào chắn, cắm biển cấm khai thác trái phép nhưng nhiều đối tượng vẫn ngang nhiên quay trở lại phá rào, dỡ biển cấm để tái diễn trộm đất.

Cần xem xét xử lý hình sự

Sau khi theo dõi loạt bài phản ánh về nạn khai thác đất trái phép tại Vĩnh Phúc và nghe đoạn nghi âm lời đe dọa đối với PV của Báo Giao thông, luật sư Lê Ngọc Hoàng - Trưởng văn phòng Luật sư Long Tâm (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nhận định: Hành vi đe dọa của đối tượng cần được xem xét xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.

Liên quan đến nội dung kết luận của Cơ quan CSĐT Công an TP. Bắc Giang, luật sư Lê Ngọc Hoàng nhận định: Đối với tội danh “Đe dọa giết người”, các yếu tố phải bàn bạc với người khác, chuẩn bị công cụ phương tiện phạm tội không phải là bắt buộc.

Thực tế vụ việc đối tượng đã dùng điện thoại đe dọa và có nhắc đến phương tiện ô tô… Vậy điện thoại và ô tô chính là phương tiện được nêu ra trong vụ việc này.

Theo luật sư Lê Ngọc Hoàng, tội đe dọa giết người theo Điều 133, Bộ luật Hình sự được hiểu như sau: Người phạm tội đã thực hiện hành vi đe dọa giết người bị hại trái pháp luật. Hành vi đe dọa này có thể thực hiện bằng lời nói, hành động, cử chỉ... không nhằm mục đích giết người bị hại mà chỉ nhằm làm người bị hại phải lo lắng, sợ hãi, hình thành trong tư tưởng rằng người phạm tội sẽ thực hiện hành vi giết người như đã đe dọa.

Người bị coi là phạm tội là người có hành vi thể hiện sẽ tước đoạt tính mạng người khác. Hành vi này có thể là lời đe dọa với những hình thức khác nhau qua điện thoại, thư từ…

Hành vi đe dọa giết người chỉ cấu thành tội phạm khi hành vi đó đã làm cho người bị đe dọa thực sự lo sợ một cách có căn cứ rằng việc đe dọa này sẽ được thực hiện.

Theo luật sư, ở đây có thể thấy, mục đích của hành vi phạm tội là nhằm đe dọa người bị hại để người bị hại làm hoặc không làm một việc gì đó. Việc này đã gây nên tâm lý lo lắng, sợ hãi cho người bị hại; người bị hại thật sự tin rằng hành vi đe dọa sẽ được người phạm tội thực hiện. Lỗi của người phạm tội là lỗi cố ý.

Người phạm tội nhận thức được hành vi của mình có thể gây ra sự lo sợ cho người khác, có thể dẫn đến hậu quả như lời đe dọa nhưng vẫn thực hiện hành vi đó; trực tiếp xâm phạm đến quyền được sống, quyền được tôn trọng và bảo vệ tính mạng.

“Cần phải xem xét thật kỹ tránh bỏ lọt tội phạm, bỏ lọt hành vi vi phạm. Cần xác minh điều tra làm rõ động cơ, mục đích của đối tượng có hay không việc đe dọa nhiều người (cả gia đình, vợ con bị hại), đe dọa giết người để che giấu hoặc trốn tránh việc bị xử lý về hành vi khai thác đất trái phép, đe dọa PV là người thi hành nhiệm vụ phản ánh thông tin, đe dọa giết trẻ em.

Đề nghị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bắc Giang vào cuộc xem xét, xử lý nghiêm theo quy định”, luật sư Lê Ngọc Hoàng nói.