Sáng 21/12, phát biểu tại Hội nghị báo chí toàn quốc tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đánh giá, năm 2023, báo chí truyền thông trong nước để lại dấu ấn quan trọng, những thành tích đạt được cũng rất đáng khích lệ.

"Trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, đã nhanh hơn, kịp thời hơn, đặc biệt là sâu sắc hơn. Cũng có những bài viết, phóng sự rất xúc động, lấy được nước mắt mọi người. Và, khả năng cạnh tranh của các đồng chí cũng có tiến bộ đáng kể", Phó Thủ tướng nói.

Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, vẫn còn hiện tượng "giật tít và có những bài báo thực sự không có trách nhiệm". Vai trò của cơ quan chủ quản cũng rất mờ nhạt, thậm chí là buông lỏng.

Bên cạnh đó, vấn đề chuyển đổi số trong báo chí còn chậm khi số lượng cơ quan báo chí chuyển đổi số ở mức kém còn tới 63%.

Đề cập tình hình trong năm 2024 còn rất nhiều khó khăn, diễn biến thế giới khó đoán định, Phó Thủ tướng nêu ra 2 vấn đề là biến đổi khí hậu nhanh, bất ngờ và sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ (như ChatGPT, công nghệ Al…) đang ảnh hưởng lớn đến người làm báo.

Phó Thủ tướng cho rằng các cơ quan báo chí và người làm báo cần đồng hành tốt hơn, kịp thời hơn, chia sẻ khó khăn với số đông mọi người trong xã hội, trách nhiệm hơn trong định hướng dư luận.

Ông cũng nhắc nhở cơ quan báo chí cần sắp xếp lại, tổ chức theo hướng mạnh hơn, gọn hơn, chuyên nghiệp hơn để sản phẩm báo chí hấp dẫn hơn.

Đề cập vấn đề chuyển đổi số với 63% cơ quan báo chí chuyển đổi số yếu, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang bày tỏ sự bất ngờ về con số này. Ông đánh giá, chuyển đổi số không phải nằm ở phần mềm, phần cứng, mà nằm ở ý chí của người đứng đầu.

"Tôi hơi giật mình về điều này. Nói tóm lại các đồng chí đứng đầu mà không thích cái này, không quyết tâm cái này thì chắc các đồng chí cũng không thoát được cái xếp loại yếu đâu", Phó Thủ tướng nói.

Theo Phó Thủ tướng, báo chí phải tăng cường chất lượng để nâng cao khả năng cạnh tranh với các phương tiện truyền thông khác.

"Khi mở điện thoại ra, người ta thích lướt xem TikTok, thích Facebook hơn đọc báo điện tử", ông Trần Lưu Quang nêu thực tế.

Ông Trần Lưu Quang cũng cho rằng, nếu không cạnh tranh, tỷ lệ quảng cáo của báo chí sẽ sụt giảm, ảnh hưởng đến chi phí hoạt động, đến đời sống cán bộ công nhân viên. Không có cách nào khác, chúng ta phải hay hơn, hấp dẫn hơn thì tỷ lệ quảng cáo sẽ tăng lên.

"Với nhà báo, tôi mong muốn các nhà báo, đầu tiên phải là người tử tế. Nếu các đồng chí không làm tử tế thì sản phẩm, tác phẩm của các đồng chí chắc chắn cũng không tử tế được", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, theo Phó Thủ tướng, các nhà báo phải luôn học hỏi để nâng cao bản lĩnh, chuyên nghiệp hơn và tích cực hơn.

Vấn đề tài chính cho báo chí, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang chỉ rõ, các địa phương bao cấp gần hết các cơ quan báo chí của mình, nhưng cơ quan báo chí Trung ương đang tự xoay xở và chỉ có một phần của ngân sách Nhà nước, có thể là do đặt hàng.

"Sẽ có sự hài hòa giữa ngân sách Nhà nước và ngân sách do chính cơ quan báo chí tự lo liệu được, theo nguyên tắc báo chí sống được nhưng cũng không triệt tiêu đi sự phấn đấu nỗ lực vươn lên của các cơ quan báo chí. Do vậy, ngân sách Nhà nước sẽ hỗ trợ một phần chủ yếu cho hoạt động đổi mới và đào tạo", Phó Thủ tướng nói.

Đối với các cơ quan quản lý báo chí, trực tiếp là Bộ Thông tin và Truyền thông, Phó Thủ tướng đề nghị phải quan tâm đến công tác tài chính của các cơ quan báo chí để thúc đẩy mọi người.

Đặc biệt là tháo gỡ các cơ chế, chính sách như cơ chế tự chủ tài chính cho các đơn vị sự nghiệp công lập, cơ chế đặt hàng hay Thông tư số 19 của Bộ Tài chính về thuế VAT.