Đây là một cột mốc rất quan trọng, đánh dấu thành công sau 3 năm nỗ lực của sân bay Tân Sơn Nhất và các bên tham gia như hãng hàng không, dịch vụ mặt đất, quản lý bay... Tân Sơn Nhất chính thức trở thành sân bay phối hợp ra quyết định (A-CDM) trên bản đồ sân bay trong khu vực và trên thế giới.
Công nghệ A-CDM là gì?
Theo đại diện Tân Sơn Nhất, A-CDM (Airport Collaborative Decision Making) được hiểu là quy trình đã thống nhất giữa các đơn vị điều hành khai thác tại sân bay.
A-CDM cung cấp nền tảng để các đơn vị phối hợp, chia sẻ thông tin, dữ liệu phục vụ công tác ra quyết định tại cảng hàng không sân bay.
Mục tiêu là quản lý tắc nghẽn tại sân bay, tăng hiệu quả lập kế hoạch khai thác, tối ưu hóa sử dụng nguồn lực, khả năng dự báo và nâng cao tính đúng giờ của chuyến bay.
Từ đó, mô hình này giảm thiểu lãng phí sử dụng slot và quản lý luồng không lưu. Giảm thiểu ùn tắc trên sân đỗ và đường lăn. Giảm chi phí tiêu hao nhiên liệu do việc giảm thời gian lăn...
Báo cáo số phút giảm thời gian lăn trung bình trong khung giờ thử nghiệm 2023 so với trung bình thời gian lăn năm 2019 - Ảnh chụp báo cáo Tân Sơn Nhất
Hiện nay Tân Sơn Nhất đang "gồng mình" khai thác vượt tần suất thiết kế. Năm 2023, tần suất cất, hạ cánh ở sân bay này xấp xỉ 26.000 lượt với 42 triệu lượt khách, gấp rưỡi so với công suất khai thác thiết kế.
Bên cạnh đó, hạ tầng kỹ thuật hiện hữu cũng chưa đồng bộ, các hệ thống thông tin chuyến bay được các bên liên quan tự phát triển nội bộ (in house) dẫn đến việc chia sẻ thông tin giữa các đơn vị gặp khó khăn.
Chưa kể, hệ thống điều hành bay tại khu vực phía Nam cũng chưa được trang bị hệ thống quản lý tàu bay đến, tàu bay khởi hành dẫn đến việc sắp xếp lập kế hoạch thứ tự đến đi tại cảng chưa được thực hiện, tàu bay khởi hành chỉ tuân theo phương thức "đến trước phục vụ trước" (First come First Served).
Khi áp dụng A-CDM, đại diện Tân Sơn Nhất kỳ vọng hiệu quả và lợi ích mang lại giúp hoạt động điều phối chuyến bay sẽ thuận tiện, hạn chế tình trạng chậm chuyến. Áp dụng chính thức ngay dịp Tết là giải pháp cần thiết trong giai đoạn cao điểm đi lại.
Hiện mô hình A-CDM là xu thế chung của các sân bay lớn trên thế giới.
Chẳng hạn tại châu Âu đã có 32 sân bay triển khai thành công (Amsterdam, Barcelona, Berlin, Brussels, Frankfurt, Geneva, London Heathrow, Munich, Naples, Paris CDG…), 8 sân bay đang thử nghiệm triển khai.
Tại châu Á cũng có khoảng 19 sân bay triển khai A-CDM thành công như Changi (Singapore), Incheon (Hàn Quốc), Thượng Hải, Bắc Kinh, Hong Kong (Trung Quốc), Suvarnabhumi (Thái Lan), sắp tới là Kuala Lumpur (Malaysia)...