Tại họp báo, vấn đề được báo chí quan tâm là giá nhà ở thành phố lớn đang rất cao, có dấu hiệu ảo cho dù thị trường chưa thực sự sôi động. Giải pháp nào để đưa bất động sản (BĐS) về đúng giá trị, tránh bong bóng và để những người có nhu cầu thực có thể mua được?

Trả lời vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Việt Hùng nêu 3 nguyên nhân chính dẫn đến việc BĐS tăng giá cao, đột biến thời gian qua: do nguồn cầu lớn hơn nguồn cung quá nhiều; thị trường BĐS có tình trạng đẩy giá, thổi giá (điển hình là thời gần đây báo chí cũng đã phản ánh tình trạng một số địa phương ở Hà Nội tổ chức đấu giá đất, bị người mua đẩy giá đất cao lên rồi bỏ cọc); chi phí đầu tư, đầu vào của BĐS bị tăng cao, từ chi phí đầu tư xây dựng, sử dụng đất.

Để giải quyết 3 nguyên nhân trên, ông Hùng cho rằng, việc xử lý hành vi thao túng thị trường, thổi giá, Bộ Luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017); Luật Cạnh tranh; Luật Đất đai; và đặc biệt Luật Kinh doanh BĐS 2023… đã có quy định rất rõ ràng. Luật Kinh doanh BĐS cấm hành vi thao túng thị trường, đẩy giá, thổi giá trong kinh doanh BĐS. Luật này đã đề ra những điều khoản rõ ràng, mạnh mẽ hơn trong việc kiểm soát các hành vi thổi giá và lũng đoạn thị trường BĐS.

Vừa qua, để kịp thời chấn chỉnh hiện trạng đấu giá quyền sử dụng đất, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành công điện với các yêu cầu và nhiệm vụ cụ thể đối với Bộ TN-MT, Bộ Xây dựng, UBND các tỉnh và các cơ quan, đơn vị có liên quan. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Xây dựng đã có văn bản về phân tích cơ cấu giá thành, giá bán, nguyên nhân tăng giá BĐS và đề xuất một số giải pháp nhằm giảm giá nhà ở, đất ở và ổn định thị trường bất động sản, gửi Văn phòng Chính phủ để báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Đồng thời, Bộ Xây dựng cũng đã ban hành văn bản về việc tăng cường công tác quản lý, kiểm soát tình hình biến động giá BĐS gửi UBND các tỉnh, thành. Trong đó, Bộ Xây dựng đã đề xuất các giải pháp, cũng như kiến nghị các bộ, ngành, địa phương triển khai 6 nhiệm vụ, giải pháp, trong đó có: tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra việc thực thi các quy định của pháp luật liên quan đến các dự án, chủ đầu tư, đơn vị môi giới có hiện tượng thổi giá, trục lợi; có biện pháp ngăn ngừa, xử lý các hành vi vi phạm; tiếp tục đẩy mạnh tiến độ giải quyết các thủ tục hành chính về đầu tư, giải phóng mặt bằng, xác định tiền sử dụng đất… để bảo đảm nguồn cung cho thị trường (nhằm cân bằng cung - cầu tại một số thành phố lớn, đặc biệt như tại Hà Nội và TPHCM).

Bộ cũng đề nghị các tỉnh, thành thường xuyên tổ chức công bố, công khai thông tin về thị trường BĐS; các chương trình, kế hoạch phát triển khu đô thị, nhà ở; các dự án BĐS được phê duyệt; các dự án đầu tư đáp ứng điều kiện huy động vốn theo quy định pháp luật, nhằm bảo đảm minh bạch thông tin thị trường, ngăn chặn các hiện tượng gian lận, lừa đảo trong kinh doanh BĐS.

Bộ Xây dựng kiến nghị Chính phủ giao cho Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ TN-MT và các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, thí điểm mô hình trung tâm giao dịch BĐS và giao dịch quyền sử dụng đất do nhà nước quản lý, nhằm hạn chế rủi ro về giá và pháp lý cho người mua.

Bộ cũng kiến nghị Chính phủ giao Bộ Tài chính nghiên cứu, tham mưu cấp có thẩm quyền ban hành chính sách thu thuế phù hợp nhằm hạn chế tình trạng nhà, đất đã được mua, bán, nhưng bỏ hoang, không sử dụng gây lãng phí nguồn lực xã hội.