Ngày 23-8, tại TP Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cùng Ủy viên Quốc vụ, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đồng chủ trì "Hoạt động kỷ niệm 20 năm ký Hiệp ước biên giới và 10 năm triển khai 3 văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc".

Đây là sự kiện quan trọng để hai nước tổng kết, đánh giá các thành tựu, kinh nghiệm trong công tác phối hợp giữa hai bên sau 10 năm triển khai 3 văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền và 20 năm ký Hiệp ước biên giới Việt Nam - Trung Quốc cũng như việc hợp tác, phát triển tại khu vực biên giới; đề ra phương hướng triển khai các nhiệm vụ trọng tâm nhằm nâng cao hơn nữa công tác phối hợp quản lý giữa hai bên trên tuyến biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc trong thời gian tới, góp phần thúc đẩy quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện giữa hai nước.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh và Ủy viên Quốc vụ, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị - Ảnh: VGP

Ngày 30-12-1999 tại Hà Nội, Chính phủ hai nước đã ký "Hiệp ước hoạch định biên giới trên đất liền giữa Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa".

Trên cơ sở Hiệp định năm 1999, hai bên phối hợp tiến hành khảo sát thực địa để phân giới cắm mốc trên suốt chiều biên giới dài 1.449,566 km với 1.970 cột mốc (1.548 cột mốc chính, 422 cột mốc phụ, chưa kể 1 cột mốc ngã ba biên giới Việt Nam-Trung Quốc-Lào). Ngày 31-12-2008, công tác phân giới cắm mốc trên toàn biên giới đất liền Việt Nam-Trung Quốc đã cơ bản hoàn thành.

Tiếp theo là việc đàm phán và ký kết các Nghị định thư về công tác phân giới cắm mốc, về quy chế quản lý biên giới, về cửa khẩu và quản lý cửa khẩu. Ngày 14-7-2010, hai bên chính thức tuyên bố các văn kiện liên quan đến phân giới cắm mốc và quản lý biên giới đất liền Việt Nam-Trung Quốc có hiệu lực, hai bên bắt đầu quản lý theo đường biên giới mới.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh và Ủy viên Quốc vụ, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị bên cột mốc biên giới - Ảnh: VGP

Hiệp ước biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc đánh dấu một bước tiến mới rất quan trọng trong việc xây dựng môi trường hòa bình, ổn định giữa hai nước và trong khu vực. Lần đầu tiên trong lịch sử, hai nước xác lập được một đường biên giới rõ ràng trên đất liền với một hệ thống mốc quốc giới hiện đại, đặt nền tảng vững chắc cho việc xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định lâu dài, hợp tác và phát triển giữa hai nước.

Hiệp ước biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc và việc hoàn thành phân giới, cắm mốc đường biên giới trên đất liền, cùng với việc ký Hiệp định phân định lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa trong Vịnh Bắc Bộ và Hiệp định Hợp tác nghề cá trong Vịnh Bắc Bộ ngày 25-12-2000, Việt Nam đã giải quyết được dứt điểm 2 trong 3 vấn đề lớn về biên giới lãnh thổ do lịch sử để lại trong quan hệ Việt- Trung. Hiệp ước cũng cho thấy thiện chí và quyết tâm của Việt Nam sẵn sàng giải quyết mọi tranh chấp về biên giới lãnh thổ, các vùng biển và thềm lục địa với các nước láng giềng trên cơ sở tôn trọng độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, phù hợp với luật pháp và thực tiễn quốc tế.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh phát biểu - Ảnh: VGP

Ủy viên Quốc vụ, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị phát biểu - Ảnh: VGP

Đoàn đại biểu Việt Nam và Trung Quốc (bên phải) tại sự kiện - Ảnh: VGP