Năm đầu tiên thực hiện chương trình mới, ngoài sách giáo khoa mới, học sinh lớp 1 phải mua thêm dụng cụ học tập đi kèm, cùng nhiều khoản chi phí khác nên mới đầu năm học phụ huynh đã 'choáng' với tiền sách vở của con.
Học sinh xem sách tham khảo lớp 1 tại một nhà sách ở TP.HCM
ẢNH: NGUYỄN LOAN
“Nhà nghèo thì không cho con đi học nổi”
Có con học tại Trường tiểu học Hồ Văn Thanh (Q.12, TP.HCM), anh N.V.L cho biết dù gia đình đã biết trước năm nay học sinh (HS) lớp 1 sẽ học theo chương trình mới với bộ sách giáo khoa (SGK) mới nhưng không nghĩ giá sách lại cao đến vậy.
Từ khi làm hồ sơ nhập học cho con, anh L. đã được giáo viên hướng dẫn đăng ký mua SGK, bài tập và bộ dụng cụ học tập cho con. Khi con nhập học, anh và nhiều phụ huynh khác không khỏi bất ngờ vì tiền sách quá nhiều.
Cụ thể, ngay ngày làm hồ sơ nhập học, anh N.V.L đã được giáo viên hướng dẫn vào thư viện của trường mua nguyên bộ SGK, sách tiếng Anh và bộ dụng cụ học tập với giá 756.000 đồng. Anh còn mua thêm một số đồ dùng cần thiết khác như: phấn, bảng, 5 cuốn vở... với giá 101.000 đồng. Như vậy tổng tiền sách và đồ dùng học tập ban đầu đã là 857.000 đồng.
Các bộ dụng cụ, thiết bị dạy học khác phụ huynh không nhất thiết phải mua nếu không có điều kiện vì không bắt buộc. Chúng tôi cũng yêu cầu các trường khi bán SGK cho phụ huynh thì liệt kê chi tiết giá, còn các tài liệu tham khảo khác thì không được bán kèm với SGK
Ông NGUYỄN VĂN HIẾU, Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM
Cũng theo phụ huynh này, đây chỉ là chi phí cơ bản ban đầu. Con vào lớp 1 vợ chồng anh còn phải chi tiền mua sắm nhiều vật dụng khác như: cặp sách, áo quần đồng phục, trang bị bình nước riêng...
“Tùy theo điều kiện của mỗi gia đình, với con em công nhân thì chúng tôi cố gắng tiết kiệm tối đa, nhưng chi phí đầu năm học cũng đã đi đứt 2 - 3 triệu đồng, chưa kể vài tuần nữa khi con học ổn định, các trường bắt đầu họp phụ huynh và sẽ có thêm nhiều khoản thu khác nữa như tiền học thêm tiếng Anh, tiền bán trú, tiền điện...”, anh N.V.L lo lắng về các khoản thu sắp tới.
Tương tự, có con học tại Trường tiểu học Nguyễn Thái Bình (Q.12), chị H.T.H cho biết khi làm thủ tục nhập học cho con chị cũng đã mua SGK, bộ dụng cụ học tập, bao bì bọc sách, nhãn... với giá 580.000 đồng. Tuy nhiên, giá này chưa bao gồm giá bộ sách tiếng Anh (khoảng 150.000 đồng).
“Trường chưa bán SGK tiếng Anh nên phụ huynh có thể phải mua ngoài. Tính tổng tiền sách vở đầu năm cũng dao động từ 700.000 - 900.000 đồng. Chưa kể tiền áo quần, cặp sách, giày dép... Mới đầu năm học đã tốn kém như thế này, thì con nhà nghèo không đi học nổi”, chị H.T.H nói.
Vợ chồng chị đều là dân ngoại tỉnh vào TP.HCM lập nghiệp, chưa có công việc ổn định, tất cả mọi chi phí đều do một mình chồng gánh vác nên với chị H.T.H việc xoay xở cho con đi học không hề dễ dàng.
Chị Ngô Hồng Thúy, phụ huynh có con học lớp 1 tại Trường tiểu học Trần Văn Ơn (Q.Tân Bình, TP.HCM), cũng cho biết không khỏi “choáng váng” khi đóng tiền mua sách cho con đầu năm học. Riêng tiền SGK, sách bài tập và bộ dụng cụ đầu năm học cũng đã gần 700.000 đồng. Chị cũng mua đồng phục cho con với giá 567.000 đồng.
“SGK lớp 1 hiện tại đắt gấp 3 - 4 lần so với chương trình cũ, và đắt hơn rất nhiều so với các khối lớp khác”, chị Thúy nói thêm.
Trước đó, cộng đồng mạng xôn xao với bảng liệt kê giá SGK lớp 1 với 23 đầu sách giá 807.000 đồng của Trường tiểu học An Phong, Q.8. Theo bảng liệt kê này, ngoài SGK, vở bài tập, sách tiếng Anh... còn có 10 cuốn tập trắng, bảng viết.
Không được bán tài liệu tham khảo kèm sách giáo khoa
Năm nay, HS lớp 1 học chương trình giáo dục phổ thông mới theo một trong 5 bộ SGK đã được phát hành do trường của mình lựa chọn. Theo công bố trước đó của các nhà xuất bản (NXB), giá của 5 bộ sách này không quá 200.000 đồng/bộ, tuy nhiên khi phụ huynh đăng ký mua sách, nhiều trường đã bán kèm bộ dụng cụ học tập cùng các tài liệu tham khảo khiến tổng giá tiền mua SGK đầu năm học bị đẩy lên cao. Ngoài ra, mỗi trường chọn một bộ sách khác nhau nên giá tiền mua sách ở các trường cũng có sự chênh lệch.
Khổ vì các loại “đồng phục”
Đầu năm học, không chỉ lo tiền trường mà phụ huynh còn “xoay vần” để tìm mua cho đủ SGK, mua đúng kiểu ba lô, đúng màu bìa bao tập...
Như bao nhiêu phụ huynh khác, chị Nguyễn Ngọc Phương (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) cùng con gái năm nay vào học lớp 6 đi mua SGK và chuẩn bị đồ dùng học tập. Chị Phương chia sẻ: “Hai mẹ con vui vẻ khi cùng chọn ba lô có chút hoa văn nhẹ nhàng phù hợp với con gái. Thế nhưng đến ngày tập trung, cô giáo chủ nhiệm thông báo quy định nhà trường phải dùng cặp táp màu đen. Trong khi cơ thể của bé nhỏ hơn các bạn nhiều nên tính mua ba lô đeo cho nhẹ nhàng. Cuối cùng đành phải tìm mua cặp táp đúng quy định”.
Còn chị H.B, phụ huynh HS một trường tiểu học tại Q.Phú Nhuận (TP.HCM), cho hay: “Phải chạy đôn chạy đáo mua mấy ngày mới đủ giấy bao tập vở cho con vì kích cỡ lung tung, nhà sách hết hàng. Sao không quy định kích cỡ SGK giống nhau cho phụ huynh đỡ mệt”.
Ngoài chuyện sách vở, thì anh T.A, phụ huynh HS một trường tiểu học tại quận trung tâm, than thở: “Một nhóm phụ huynh lớp 1 muốn trang bị màn hình tương tác, giá hơn 70 triệu, đã thu mỗi nhà 2 triệu nhưng chưa mua. Giờ cũng nhóm này muốn mua cái màn hình xịn hơn nữa, tăng lên 30 triệu và kêu gọi phụ huynh trong lớp đóng thêm”.Bích Thanh
4 bộ còn lại của NXB Giáo dục Việt Nam gồm Kết nối tri thức với cuộc sống 10 cuốn giá 179.000 đồng, Chân trời sáng tạo gồm 9 cuốn giá 186.000, Cùng học để phát triển năng lực 10 cuốn giá 194.000, Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục 9 cuốn giá 189.000 đồng.
Trong khi đó, giá của bộ SGK lớp 1 năm học 2019 - 2020 là 54.000 đồng, thấp hơn nhiều so với sách mới.
Chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Hiếu, Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, cho biết bộ dụng cụ và các tài liệu tham khảo là lựa chọn của phụ huynh, vì theo yêu cầu HS phải mua bộ SGK để học.
Cũng theo ông Hiếu, phụ huynh có thể tự do lựa chọn mua SGK ở trường hoặc bất kỳ nhà sách nào nhưng sách phải đúng loại do trường chọn. Các trường không được ép buộc phụ huynh mua sách tại trường cũng như giới thiệu các sách tham khảo.
“Còn các bộ dụng cụ, thiết bị dạy học khác phụ huynh không nhất thiết phải mua nếu không có điều kiện vì không bắt buộc. Chúng tôi cũng yêu cầu các trường là khi bán SGK cho phụ huynh thì liệt kê chi tiết giá các cuốn trong bộ SGK mà trường đã chọn, còn các tài liệu tham khảo khác thì không được bán kèm với SGK mà phải tách riêng ra. Trường chỉ được giới thiệu với phụ huynh, ai có nhu cầu thì có thể mua thêm”, ông Hiếu nói.
Trước đó, ngày 4.9, Bộ GD-ĐT ra văn bản yêu cầu không được ép buộc HS phải mua tài liệu tham khảo; phụ huynh, HS tự mua sắm theo nhu cầu thực tế và quyền tự chọn.