Ngay khi mới thành lập, chính quyền cách mạng non trẻ đang trong thế “ngàn cân treo sợi tóc”, TBQP đã nhanh chóng triển khai hoạt động ở hầu khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước và bước đầu xây dựng được một số cơ sở để tiếp cận, điều tra, lấy được nhiều tin quan trọng phục vụ cách mạng. Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, TBQP đã phát triển nhanh chóng về tổ chức, lực lượng, có mặt khắp các chiến trường, phục vụ đắc lực cho Đảng, Chính phủ, Bộ Tổng tư lệnh lãnh đạo, chỉ đạo giành thắng lợi to lớn. Kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, TBQP sớm xác định bản chất và âm mưu của địch, nên đã kịp thời chuẩn bị và đưa được số lượng lớn cán bộ ưu tú, phương tiện, vũ khí trang bị vào chiến trường miền Nam để nắm địch. Cùng với lực lượng tại chỗ đã xây dựng, phát triển nhanh chóng các phương thức, xây dựng thế trận liên hoàn vững chắc, nhất là điệp báo đã xây dựng được nhiều cán bộ hoạt động chui sâu, leo cao vào các cơ quan đầu não, trọng yếu của Mỹ-ngụy, thu thập nhiều tin tức có giá trị chiến lược cao, góp phần quan trọng vào thắng lợi của Chiến dịch Hồ Chí Minh, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Bên cạnh phục vụ tin tức, ngành TBQP còn trực tiếp tổ chức đánh địch theo các kế hoạch đặc biệt được giao, lập nhiều chiến công xuất sắc.

Đoàn đại biểu dự Đại hội đại biểu Đảng bộ Tổng cục II lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2020-2025 dâng hương tại Tượng đài Bác Hồ với chiến sĩ tình báo. Ảnh: PHƯƠNG HOÀNG

Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ, TBQP lại bước vào những năm tháng hoạt động, chiến đấu khó khăn, gian khổ ở nội địa, đặc biệt là biên giới phía Bắc, phía Tây Nam, thực hiện nghĩa vụ quốc tế với hai nước bạn Lào và Campuchia. Trên hướng nội địa, TBQP đã tích cực, chủ động triển khai công tác nắm địch, nắm tình hình, phục vụ hiệu quả cho Đảng, Nhà nước và quân đội đối phó với kế hoạch hậu chiến, chiến tranh phá hoại nhiều mặt và chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của địch. Nắm chắc âm mưu, kế hoạch hoạt động phá hoại của tàn quân ngụy, mạng lưới tình báo, gián điệp của Mỹ-ngụy cài cắm sau giải phóng; phát hiện và phối hợp với lực lượng an ninh vô hiệu hóa, đập tan nhiều âm mưu hành động của các tổ chức phản động, chống phá.

Những năm gần đây, phát huy tinh thần đoàn kết, ý chí quyết tâm, tinh thần tự lực, tự cường, mưu trí, sáng tạo, TBQP đã chủ động đổi mới tư duy và phong cách công tác, kịp thời chuyển hướng nhiệm vụ nắm địch, nắm tình hình, thực hiện đầy đủ chức năng là cơ quan tình báo chiến lược toàn diện. Lực lượng tình báo đã dự báo chính xác, toàn diện tình hình, kịp thời phục vụ tin tức, tham mưu chiến lược cho cấp trên có chủ trương xử lý thắng lợi các tình huống, không để bị động, bất ngờ. Hệ thống tin tức tình báo chính trị-đối ngoại đã góp phần quan trọng giúp đánh giá đúng tình hình, giữ vững thế chủ động chiến lược và có đối sách phù hợp nhằm duy trì, giữ vững môi trường hòa bình, hợp tác, phát triển cho đất nước. Hệ thống tin tức tình báo chuyên ngành quân sự đã phục vụ có hiệu quả cho cấp trên trong nhận định, đánh giá tình hình; hoạch định, thực thi chiến lược, chính sách quốc phòng-quân sự, xây dựng thế trận, bố trí lực lượng, phát triển vũ khí, trang bị; đào tạo, huấn luyện SSCĐ, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Lực lượng tình báo kinh tế đã theo dõi, đánh giá toàn diện về tình hình kinh tế toàn cầu; dự báo đúng xu hướng phát triển công nghệ; làm rõ bản chất và tác động của cuộc cạnh tranh thương mại, công nghệ, tiền tệ trên thế giới, tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đối với Việt Nam, góp phần phục vụ đắc lực cho cấp trên xác định chủ trương, có các quyết sách phù hợp nhằm tranh thủ thời cơ, vượt qua thách thức, hội nhập sâu rộng...

Đối với cán bộ tình báo, yêu cầu đặt lên hàng đầu là tiêu chuẩn về phẩm chất chính trị. Mỗi cán bộ, nhân viên, chiến sĩ TBQP phải tuyệt đối trung thành, luôn giữ vững niềm tin vào mục tiêu, lý tưởng của Đảng, đó là điều kiện tiên quyết để hoàn thành nhiệm vụ. Xác định rõ điều đó, những năm qua, TBQP đã chú trọng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng; xây dựng Đảng bộ vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Chú trọng công tác chăm lo giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, nhân viên, chiến sĩ tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân, bản lĩnh chính trị vững vàng, giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ. Bảo đảm mọi cán bộ, nhất là cán bộ chủ trì, cán bộ hoạt động, cán bộ làm công tác nghiên cứu có tư duy chiến lược, nhạy bén, sắc sảo, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cả trước mắt, lâu dài; cả địa bàn trong nước, ngoài nước và trên tất cả các lĩnh vực. TBQP thường xuyên củng cố, kiện toàn tổ chức, lực lượng “tinh, gọn, mạnh, hiệu quả”; giữ vững nguyên tắc, đổi mới phương pháp, xây dựng thế trận tình báo vững chắc, hiểm hóc và linh hoạt; gắn chặt giữa truyền thống và hiện đại, giữa chiến lược, chiến dịch và chiến thuật, giữa lực lượng hiện tại với lực lượng kế cận, kế tiếp để bảo đảm hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Cùng với đó là chú trọng phát triển lý luận, nghệ thuật tình báo, hoàn thiện cách nắm, cách đánh khoa học, bài bản và chuyên nghiệp; nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác tin tức, tham mưu chiến lược, hành động tình báo. Lực lượng TBQP xác định quyết tâm cao để nối tiếp truyền thống “Trung dũng kiên cường, độc lập sáng tạo, bí mật khôn khéo, đoàn kết, quyết thắng”, mãi xứng đáng là “tai, mắt”, là lực lượng chính trị đặc biệt tin cậy, lực lượng chiến đấu tuyệt đối trung thành của Đảng, Nhà nước, quân đội và nhân dân.

Trải qua 75 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, TBQP vinh dự được Bác Hồ 3 lần gửi thư, 3 lần tới thăm; Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao Vàng; 2 Huân chương Hồ Chí Minh; Huân chương Độc lập hạng Nhất; 2 Huân chương Quân công hạng Nhất; 2 Huân chương Chiến công hạng Nhất; Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất; 2 lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân thời kỳ đổi mới và nhiều phần thưởng cao quý khác. Nhân kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống TBQP Việt Nam (25-10-1945 / 25-10-2020), ngành TBQP vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất.

Thiếu tướng LÊ QUANG MINH, Chính ủy Tổng cục II