Theo Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu, một trong những nội dung còn có ý kiến khác nhau trong dự án Luật Thỏa thuận quốc tế là quy định về "bên ký kết Việt Nam". Thảo luận tại kỳ họp thứ 9, nhiều ý kiến đại biểu đề nghị cân nhắc không nên mở rộng chủ thể ký kết thỏa thuận quốc tế đến UBND cấp huyện, cấp xã. Một số ý kiến cho rằng, nếu mở rộng đến cấp huyện, cấp xã thì chỉ nên khoanh lại đối với các huyện ở khu vực biên giới, các xã ở khu vực biên giới và có giới hạn phạm vi lĩnh vực cụ thể được ký kết. Có ý kiến đề nghị chỉ nên mở rộng đến cấp huyện, vì băn khoăn về năng lực, khả năng thực thi của cấp xã.

Thường trực Ủy ban Đối ngoại cho rằng, việc ký kết các văn bản hợp tác quốc tế của UBND cấp huyện và UBND cấp xã, đặc biệt ở các huyện, xã ở khu vực biên giới thời gian qua đã góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị hợp tác, thắt chặt tình đoàn kết, hữu nghị, bảo đảm an ninh, trật tự khu vực biên giới, thúc đẩy hoạt động đối ngoại nhân dân, giao lưu, trao đổi văn hóa, hợp tác phát triển kinh tế - xã hội khu vực biên giới.

Theo thống kê chưa đầy đủ của Bộ Ngoại giao, từ năm 2007 đến tháng 6/2020, có 874 văn bản hợp tác cấp huyện được ký kết. Trong đó có 282 văn bản ký với Trung Quốc, 186 văn bản ký với Lào, 109 văn bản ký với Hàn Quốc, 78 văn bản ký với Hoa Kỳ… Các tỉnh ký kết nhiều văn bản gồm Cao Bằng (159 văn bản), Quảng Nam (107 văn bản), Sơn La (90 văn bản), Lạng Sơn (55 văn bản), Lào Cai (50 văn bản), Điện Biên (46 văn bản).

Để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trên phạm vi cả nước, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu hợp tác quốc tế trong tình hình mới, dự thảo quy định ký kết các văn bản hợp tác quốc tế của UBND cấp huyện, UBND cấp xã chỉ áp dụng đối với khu vực biên giới. Đồng thời, dự thảo Luật cũng giới hạn một số nội dung về giao lưu, trao đổi thông tin, kết nghĩa, hợp tác quản lý biên giới phù hợp với điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên nhằm bảo đảm phù hợp với năng lực, chặt chẽ về mặt quốc phòng, an ninh quốc gia.

Cho ý kiến về nội dung này, Thượng tướng Võ Trọng Việt, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị nghiên cứu mở rộng chủ thể được ký kết, đặc biệt ở khu vực biên giới. Bởi nếu bỏ đi thì lợi ít, bất lợi nhiều, trước nay vẫn thực hiện và chỉ có lợi ích cho hai bên, không phát sinh bất cập gì cả.

Theo Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh, không nên thu hẹp chủ thể ký kết thỏa thuận quốc tế mà nên thực hiện như trước nay đang làm. Tuy nhiên, Phó Chủ tịch nước cũng bày tỏ băn khoăn đối với trường hợp một số nội dung ký kết có lồng ghép mục đích khác thì có quy định quyền của cấp trên tổ chức ký kết có quyền đình chỉ thực hiện ký kết đó hay không? Theo Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh, khi đã mở rộng phạm vi đến cấp xã, thì cơ quan cấp trên phải có quyền đình chỉ thỏa thuận. Ngoài ra, việc tranh chấp khiếu nại tố cáo cũng nên quy định chặt chẽ hơn, để khi có phát sinh có thể xử lý được.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cho rằng, đối với UBND cấp xã dọc biên giới cần được cởi mở hơn, còn các địa phương khác, vùng khác cần phải tính toán.

Chiều cùng ngày, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến vào về việc ban hành Nghị định quy định về bảo hiểm vi mô của các tổ chức chính trị - xã hội.

Tờ trình của Chính phủ do Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng trình bày cho thấy, tại Việt Nam, bảo hiểm vi mô được triển khai bởi cả các doanh nghiệp bảo hiểm và tổ chức chính trị - xã hội (Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam) từ những năm 2008. Hiện nay, thị trường bảo hiểm nhân thọ có khoảng 500 sản phẩm bảo hiểm, nhưng những sản phẩm này chủ yếu dành cho đối tượng khách hàng có mức thu nhập từ trung bình trở lên, có khả năng tham gia bảo hiểm với thời gian dài, mức phí bảo hiểm lớn.

Tuy nhiên, do Luật Kinh doanh bảo hiểm chưa có quy định riêng đối với tổ chức triển khai bảo hiểm vi mô, các doanh nghiệp khi triển khai bảo hiểm cho người có thu nhập thấp vẫn phải thực hiện các yêu cầu về vốn, chi phí phân phối như đối với các sản phẩm thương mại thông thường, do đó, việc triển khai trong thời gian qua không đạt được hiệu quả, số người tham gia ít, doanh thu phí bảo hiểm thấp.

Bên cạnh các doanh nghiệp bảo hiểm, Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam cũng đang cung cấp bảo hiểm vi mô cho các thành viên tại 10 tỉnh, thành, với 18 chi nhánh và 40 phòng giao dịch. Việc triển khai bảo hiểm vi mô không vì mục tiêu lợi nhuận của Hội trong thời gian qua đã đáp ứng được một phần nhu cầu bảo hiểm của các hội viên là phụ nữ ở khu vực vùng sâu, vùng xa có thu nhập thấp và được các hội viên đón nhận tích cực. Tuy nhiên, hiện nay chưa có cơ sở pháp lý để hướng dẫn hoạt động bảo hiểm vi mô không vì mục tiêu lợi nhuận, việc triển khai thí điểm của Hội dựa trên công văn chấp thuận và hướng dẫn của Chính phủ. Các văn bản này chỉ mang tính chất tạm thời, không đảm bảo cơ sở pháp luật để thực hiện lâu dài. Do đó, việc triển khai bảo hiểm vi mô chỉ được bó hẹp ở phạm vi thí điểm, chưa có cơ sở pháp lý để Hội mở rộng triển khai hoạt động này.

Vân Thanh