Ngày 22.12.2020, TAND TP.HCM tuyên án ông Đinh La Thăng, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bộ trưởng Bộ GTVT (2011 - 2016) 10 năm tù về tội “cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” trong vụ án sai phạm mua bán quyền thu phí cao tốc TP.HCM – Trung Lương, gây thất thoát cho nhà nước hơn 725 tỉ đồng.

Trước đó 1 tuần, ngày 16.12, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM đã khởi tố, bắt tạm giam ông Tất Thành Cang, nguyên Ủy viên T.Ư Đảng khóa XII, nguyên Phó bí thư Thành ủy TP.HCM, để điều tra hành vi “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” trong vụ tăng vốn điều lệ tại Công ty CP phát triển Nam Sài Gòn (Sadeco), gây thiệt hại số tiền lớn cho nhà nước.

Trong nhiệm kỳ Đại hội XII, nếu ông Đinh La Thăng là ủy viên T.Ư đầu tiên bị xử lý hình sự thì ông Tất Thành Cang là ủy viên T.Ư mới nhất bị khởi tố, bắt tạm giam. Tính từ đầu nhiệm kỳ XII (2016) tới nay, đã có 8 ủy viên, nguyên ủy viên T.Ư vướng vòng lao lý. Trong số này, có 4 ủy viên T.Ư khóa trước, 4 ủy viên T.Ư đương nhiệm.

Đây là những minh chứng cho quyết tâm chống tham nhũng, tiêu cực "không có vùng cấm" của Đảng, Nhà nước trong nhiệm kỳ vừa qua.

Ông Đinh La Thăng (60 tuổi), quê quán xã Yên Bình, H.Ý Yên, tỉnh Nam Định, là tiến sĩ kinh tế. Ông Đinh La Thăng là Ủy viên T.Ư Đảng khóa X, XI, XII; Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Việt Nam PVN (2005 - 2011); Bộ trưởng Bộ GTVT (2011 - 2016); Ủy viên Bộ Chính trị khóa XII, Bí thư Thành ủy TP.HCM (2016 - 2017).

Ông Đinh La Thăng tại phiên tòa thứ 3 hôm 22.12 vừa qua ẢNH NGỌC DƯƠNG

Ngày 7.5.2017, với 90% phiếu đồng ý, Ban Chấp hành T.Ư Đảng quyết định kỷ luật cảnh cáo Đinh La Thăng và cho thôi giữ chức Ủy viên Bộ Chính trị khoá XII. Ông Thăng sau đó được điều chuyển về làm Phó ban Kinh tế T.Ư Đảng.

Tới ngày 8.12.2017, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Đinh La Thăng, Phó trưởng Ban Kinh tế T.Ư, để điều tra về hành vi “cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” trong vụ án PVN góp vốn vào Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại dương (OceanBank) gây thất thoát 800 tỉ đồng. 

Ngày 9.5.2018, tại Hội nghị T.Ư lần thứ 7 khóa XII, Ban Chấp hành T.Ư đã quyết định khai trừ ông Đinh La Thăng ra khỏi Đảng.

Trong các phiên tòa sau đó, ông Thăng lần lượt nhận các mức án 13 năm tù trong vụ án “tham ô”, “cố ý làm trái” xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và Tổng công ty xây lắp dầu khí (PVC); 18 năm tù trong vụ PVN góp vốn vào OceanBank gây thất thoát 800 tỉ đồng; 10 năm tù sai phạm mua bán quyền thu phí cao tốc TP.HCM - Trung Lương, gây thất thoát cho nhà nước hơn 725 tỉ đồng.

Trong cả 3 vụ án, ông Thăng đều bị tuyên cùng về tội “cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.

Ông Đinh La Thăng là Ủy viên Bộ Chính trị duy nhất trong nhiệm kỳ bị xử lý hình sự và cũng là người liên quan nhiều vụ án nhất trong số 8 ủy viên T.Ư bị xử lý hình sự. Tổng số năm tù ông Thăng bị tuyên tính tới hiện tại đã là 41 năm, và vẫn còn 1 vụ án nữa (vụ Ethanol Phú Thọ) chưa được xét xử.

Theo quy định, tổng hợp hình phạt với ông Thăng đến thời điểm này là không quá 30 năm tù giam.

Ông Nguyễn Bắc Son (67 tuổi), quê quán tại H.Chương Mỹ, TP.Hà Nội, là cựu đại tá quân đội, trình độ tiến sĩ kinh tế. Ông Son nguyên là Ủy viên T.Ư Đảng khóa X, XI, XII; nguyên Bí thư Tỉnh ủy Thái Nguyên, Phó ban Tuyên giáo T.Ư; Bộ trưởng Thông tin - Truyền thông (2011 - 2016).

Cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son tại tòa ẢNH DOÃN TUẤN

Ngày 4.10.2018, tại Hội nghị T.Ư 8 Khóa XII, Ban Chấp hành T.Ư Đảng Cộng sản Việt Nam đã ra hình thức kỷ luật đối với ông Nguyễn Bắc Son bằng hình thức cách chức Ủy viên T.Ư Đảng khoá XI và Bí thư Ban cán sự đảng Bộ Thông tin - Truyền thông nhiệm kỳ 2011-2016. Ông Son sau đó cũng bị Quốc hội xóa tư cách Bộ trưởng Bộ Thông tin - Truyền thông.

Tới ngày 23.2.2019, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam Nguyễn Bắc Son về tội “vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng” trong vụ án Tổng công ty Viễn thông MobiFone mua lại cổ phần của Công ty cổ phần nghe nhìn Toàn Cầu AVG.

Ngày 13.4.2019, Cơ quan Cảnh sát điều tra tiếp tục khởi tố ông Nguyễn Bắc Son về tội “nhận hối lộ”. Ông Nguyễn Bắc Son sau đó khai đã nhận 3 triệu USD từ ông Phạm Nhật Vũ, Chủ tịch AVG, để thực hiện phi vụ nói trên.

Ngày 11.10.2019, tại Hội nghị T.Ư lần thứ 11, Ban Chấp hành T.Ư Đảng đã quyết định khai trừ ông Nguyễn Bắc Son ra khỏi Đảng.

Trong phiên tòa sau đó, cựu Bộ trưởng Thông tin - Truyền thông được xác định là chủ mưu thực hiện phi vụ mua bán cổ phần, gây thiệt hại 6.500 tỉ đồng. Với hành vi nhận hối lộ 3 triệu USD, ông Son bị VKSND đề nghị mức án tử hình.

Tuy nhiên, trước ngày tuyên án, gia đình ông Son đã tự nguyện nộp lại toàn bộ số tiền này. Do đó, ngày 28.12, TAND Hà Nội tuyên ông Nguyễn Bắc Son 16 năm tù về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng” và chung thân tội “nhận hối lộ”. Hình phạt chung bị cáo phải chấp hành là chung thân.

Ông Trương Minh Tuấn (60 tuổi), quê quán tại Đà Lạt, Lâm Đồng, nguyên Ủy viên T.Ư khóa XII, Bộ trưởng Bộ Thông tin - Truyền thông (2016 - 2018).

Cựu Bộ trưởng Trương Minh Tuấn tại phiên tòa ẢNH THÁI SƠN

Cùng với ông Nguyễn Bắc Son, ông Trương Minh Tuấn được coi là nhân vật số 2 trong vụ MobiFone mua cổ phần AVG.

Ngày 12.7.2018, sau khi Ủy ban Kiểm tra kết luận những sai phạm của ông Tuấn trong vụ việc trên, Bộ Chính trị đã quyết định kỷ luật cảnh cáo và cho ông Tuấn thôi giữ chức Bí thư Ban cán sự đảng Bộ Thông tin - Truyền thông nhiệm kỳ 2016 - 2021.

Tới ngày 23.2.2019, ông Trương Minh Tuấn bị khởi tố, bắt tạm giam về tội “vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng”. Sau đó, ông Tuấn tiếp tục bị bị khởi tố tội “nhận hối lộ”.

Ông Tuấn được cho là đã nhận 200.000 USD từ Chủ tịch AVG Phạm Nhật Vũ. Ngày 11.10.2019, tại Hội nghị T.Ư lần thứ 11, Ban Chấp hành T.Ư Đảng đã quyết định khai trừ ông Trương Minh Tuấn ra khỏi Đảng (cùng với ông Nguyễn Bắc Son).

Trong phiên tòa vụ AVG sau đó, Trương Minh Tuấn bị tòa tuyên phạt 6 năm tù về tội “vi phạm quy định về quản lý vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng” và 8 năm tù về tội “nhận hối lộ”. Tổng hợp hình phạt là 14 năm tù.

Ông Trần Văn Minh (65 tuổi), quê Đà Nẵng, Chủ tịch UBND TP.Đà Nẵng (2006 - 2011), nguyên Ủy viên T.Ư Đảng khóa XI), Phó ban Tổ chức T.Ư (2011 - 20016).

Ông Trần Văn Minh tại phiên tòa ẢNH LÊ QUÂN

Ngày 17.4.2018, ông Trần Văn Minh khi đó đã nghỉ hưu, bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an, khởi tố, bắt tạm giam để điều tra về các tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và “vi phạm các quy định của nhà nước về quản lý đất đai” liên quan đến vụ án Vũ “nhôm” (Phan Văn Anh Vũ).

Theo đó, rất nhiều khu đất, nhà công sản được bán cho Vũ “nhôm” được tập thể lãnh đạo UBND TP.Đà Nẵng thống nhất bán không qua đấu giá, áp dụng giá thấp hơn thị trường... người đứng đầu UBND TP.Đà Nẵng lúc đó là ông Trần Văn Minh.

Ngày 13.1.2020, tại phiên tòa sơ thẩm, TAND TP.Hà Nội đã tuyên phạt ông Trần Văn Minh 12 năm tù về tội  “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và 5 năm tù về tội “vi phạm các quy định của nhà nước về quản lý đất đai”. Tổng hợp hình phạt đối với ông Minh là 17 năm tù.

Ông Vũ Huy Hoàng (67 tuổi), quê tại Hải Phòng, nguyên Ủy viên T.Ư Đảng khóa X, XI, nguyên Bộ trưởng Bộ Công thương (2007 - 2016).

Cựu Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng sẽ hầu tòa vào 7.1.2021 tới đây ẢNH NGỌC THẮNG

Ngày 2.11.2016, Ban Bí thư đã quyết định cách chức Bí thư Ban cán sự đảng Bộ Công thương trong thời gian 2011 - 2016 của ông Vũ Huy Hoàng. Sau đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã quyết định xóa tư cách nguyên bộ trưởng Bộ Công Thương nhiệm kỳ 2011 - 2016 của ông Hoàng.

Tới tận 10.7.2020, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố bị can đối với ông Vũ Huy Hoàng, để điều tra về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” trong vụ án liên quan đến khu "đất vàng" 2 - 4 - 6 Hai Bà Trưng (Q.1, TP.HCM). Ông Hoàng được cho tại ngoại.

Tới trung tuần tháng 9, ông Vũ Huy Hoàng cùng 9 bị can khác đã bị Viện KSND tối cao ban hành cáo trạng truy tố trong vụ án “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí” và “vi phạm quy định về quản lý đất đai” liên quan đến khu “đất vàng” 2 - 4 - 6 Hai Bà Trưng (Q.1, TP.HCM).

Trong vụ án này, do bà Hồ Thị Kim Thoa, cựu Thứ trưởng Bộ Công thương đã bỏ trốn nên Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra các quyết định tạm đình chỉ điều tra và ra quyết định truy nã, khi nào bắt được sẽ xử lý sau.

Sau khi bị truy tố, cơ quan chức năng đã xem xét việc khai trừ Đảng đối với ông Hoàng, tuy nhiên, theo thông cáo về kỳ họp 49 của Ủy ban Kiểm tra T.Ư vào chiều 3.11, Ủy ban Kiểm tra T.Ư chỉ khai trừ Đảng đối với bà Hồ Thị Kim Thoa, cựu Thứ trưởng Bộ Công thương. Đối với ông Vũ Huy Hoàng, Ủy ban Kiểm tra T.Ư cho biết, do ông Hoàng đang mắc bệnh hiểm nghèo nên chưa xem xét, xử lý kỷ luật theo quy định.

Cựu Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng và các đồng phạm sẽ được TAND TP.Hà Nội đưa ra xét xử vào 7.1.2021 tới đây.

Ông Nguyễn Đức Chung (53 tuổi), quê quán Hải Dương, là thiếu tướng công an, Anh hùng lực lượng vũ trang. Ông Chung là Ủy viên T.Ư Đảng khóa XII, nguyên Chủ tịch UBND TP.Hà Nội.

Ông Nguyễn Đức Chung ẢNH NGỌC THẮNG

Ngày 11.8.2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đình chỉ công tác chức vụ Chủ tịch UBND TP.Hà Nội của ông Chung để xác minh, điều tra làm rõ trách nhiệm có liên quan trong một số vụ án theo quy định của pháp luật.

Ông Chung được cho là đang bị điều tra, làm rõ mối liên quan đến 3 vụ án: vụ buôn lậu, vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng; rửa tiền; vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại công ty trách nhiệm hữu hạn và thương mại Nhật Cường; vụ vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại UBND TP.Hà Nội và các đơn vị liên quan; vụ chiếm đoạt tài liệu bí mật nhà nước xảy ra tại Hà Nội.

Ngày 28.8.2020, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã ra quyết định Khởi tố bị can, Lệnh bắt tạm giam 4 tháng, Lệnh khám xét chỗ ở và nơi làm việc đối với ông Nguyễn Đức Chung về hành vi “chiếm đoạt tài liệu bí mật Nhà nước” liên quan tới vụ án Nhật Cường.

Tới ngày 11.12, TAND TP.Hà Nội đã tuyên án ông Nguyễn Đức Chung 5 năm tù tội “chiếm đoạt tài liệu bí mật Nhà nước” liên quan đến vụ án Công ty Nhật Cường.

Vào ngày 17.12 vừa qua, tại Hội nghị T.Ư 14 khóa XII, Ban Chấp hành T.Ư đã quyết định khai trừ ra khỏi Đảng đối với ông Nguyễn Đức Chung theo đề nghị của Ủy ban Kiểm tra T.Ư.

Ông Tất Thành Cang (49 tuổi), quê quán Long An, là Ủy viên T.Ư Đảng khóa XII, Phó Bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM (2016 - 2018).

Ông Tất Thành Cang ẢNH NGỌC DƯƠNG

Ngày 26.12.2018, tại Hội nghị T.Ư 9 khóa XII, Ban Chấp hành T.Ư đã quyết định cách chức Uỷ viên T.Ư Đảng khoá XII; Phó bí thư thường trực Thành ủy, Ủy viên Ban Thường vụ Thành uỷ TP.HCM nhiệm kỳ 2015 - 2020 đối với ông Tất Thành Cang vì đã có những khuyết điểm, vi phạm rất nghiêm trọng.

Tới 16.12 vừa qua, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM đã khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Tất Thành Cang để điều tra về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí” trong vụ tăng vốn điều lệ tại Công ty CP phát triển Nam Sài Gòn (Sadeco), gây thiệt hại số tiền lớn cho nhà nước.

Ông Tất Thành Cang là ủy viên T.Ư đương chức thứ 4 trong nhiệm kỳ 2016 - 2020 bị xử lý hình sự.