Công tác giám sát quy trình quản lý chất lượng nước tại TP.HCM là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn (SAWACO).
Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn (SAWACO) luôn giám sát chặt chẽ chất lượng nước thô tại phòng thí nghiệm. Đồng thời, cũng giám sát tại các nhà máy nước với các chỉ tiêu quan trọng nhằm phục vụ cho công tác sản xuất. Tổng Công ty xem việc giám sát quy trình quản lý chất lượng là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Khi có bất cứ nguy cơ nào, Tổng công ty luôn khẩn cấp phối hợp với các đơn vị chức năng để giải quyết nhanh chóng, triệt để.
Giám sát, đảm bảo chất lượng nguồn nước
Định kỳ Tổng công ty luôn thực hiện giám sát chất lượng nước thô tại phòng thí nghiệm. Cụ thể, hằng ngày sẽ thực hiện giám sát tại các nhà máy nước với các chỉ tiêu quan trọng nhằm phục vụ cho công tác sản xuất. Hằng tháng, SAWACO tổ chức lấy mẫu nước dọc theo lưu vực sông để kiểm tra chất lượng nước sông, trung bình 1-2 lần/tháng các trường hợp đột xuất khi chất lượng nước sông có diễn biến bất thường.
SAWACO cho biết đối với chỉ tiêu phân tích mẫu sẽ tuân thủ theo quy chuẩn Việt Nam. Ngoài ra, đối với các chỉ tiêu có ảnh hưởng lớn đến hoạt động xử lý và cung cấp nước sạch, SAWACO sẽ thực hiện giám sát dày hơn như pH, độ đục, ammonia, độ mặn…
Để đảm bảo tính liên tục 24/24 giờ, SAWACO cũng trang bị hệ thống giám sát online đối với từng công đoạn xử lý (đầu vào, bể trộn, trước lắng, sau lắng, sau lọc, bể chứa, đầu ra) và chất lượng nước ra nhằm đảm bảo chất lượng nước luôn ổn định và an toàn trước khi cung cấp cho người dân sử dụng, cụ thể là các chỉ tiêu: pH, độ đục, clor dư, độ mặn, độ màu...
Song song với việc kiểm tra chất lượng nước định kỳ, tại các nhà máy nước cũng có lắp đặt một số hệ thống giám sát chất lượng nước liên tục (online). Các hệ thống giám sát online cụ thể như TOC, cảnh báo dầu, amonia, mangan, pH, đục, độ dẫn điện, DO... Từ đó, để đánh giá diễn biến của nguồn nước, đưa ra các giải pháp nhằm xử lý kịp thời các tình huống nguồn nước bị ô nhiễm.
Ngoài ra, các đơn vị mua bán sỉ nước sạch như B.O.O Thủ Đức, SWIC, Kênh Đông, Tân Hiệp 2, Nước ngầm Sài Gòn, các đơn vị sẽ thực hiện sẽ giám sát chất lượng nước theo Thông tư 52/2024. Cạnh đó, tổng công ty cũng giám sát hằng ngày tại phòng thí nghiệm chất lượng nước sạch của các đơn vị này trước khi hòa mạng vào mạng lưới.
Tổng công ty cũng thực hiện giám sát chất lượng nước ra của các nhà máy theo quy định tại Thông tư 52/2024 và QCVN 01-1:2024 của Bộ Y tế. Tần suất thực hiện giám sát hằng tuần, số lượng nghiêm ngặt hơn so với quy định của Nhà nước.
Số liệu giám sát được công bố trên website của SAWACO
Trưởng phòng Quản lý chất lượng nước của SAWACO Trần Kim Thạch, cho biết định kỳ SAWACO đều triển khai lấy mẫu nước và kiểm tra định kỳ tại các phòng thí nghiệm đạt chuẩn. Như đối với nước nguồn: Lấy mẫu hằng tháng tại vị trí thu nước và dọc theo lưu vực sông sau đó phân tích theo quy định QCVN 08:2023/BTNMT (đối với nguồn nước mặt) và QCVN 09:2023/BTNMT (đối với nguồn nước ngầm), nay là Bộ NN&MT cũng như đột xuất lấy mẫu khi có phát hiện những biến động về nguồn nước thô.
Mọi số liệu giám sát được công bố trên website của SAWACO (http//:www.sawaco.com.vn); các kết quả chất lượng nước giám sát đều 100% đạt theo quy định của Bộ Y tế (QCVN 01-1:2024/BYT).
Thực tế, để đảm bảo chất lượng nước cấp cho TP, UBND TP giao Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP triển khai công tác giám sát chất lượng nước độc lập và được giám sát theo hướng dẫn tại Thông tư 52/2024. Các kết quả giám sát này được cung cấp trên trang web của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP (theo số liệu từ đầu năm 2025 đến nay các mẫu được giám sát đều đạt theo quy định).
Hằng năm Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP đều lên kế hoạch và thực hiện ngoại kiểm, kiểm tra giám sát độc lập chất lượng nước từ nguồn đến mạng theo quy định hiện hành của Nhà nước, nếu có vị trí không đạt sẽ gửi cho SAWACO để phối hợp xử lý.
Khi có sự cố bất thường, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP cùng với sở, ngành chức năng sẽ tiến hành thanh tra, kiểm tra đột xuất để đảm bảo chất lượng nước cho người dân sử dụng.
Đặc biệt, các nhà máy xử lý nước của SAWACO được áp dụng theo quy trình công nghệ xử lý nước được nhiều nơi áp dụng. Đơn cử như sử dụng hóa chất để loại bỏ các tạp chất có trong nguồn nước (các cặn phù sa, các hợp chất hữu cơ như TOC, COD…), đối với nguồn nước còn tồn tại các kim loại nặng (như sắt, mangan…) còn dùng thêm chất ôxy hóa mạnh để đảm bảo được loại bỏ tại công trình lắng, lọc.
Sau khi chất lượng nước được xử lý đảm bảo sẽ châm hóa chất để loại bỏ các vi sinh vật có thể gây bệnh cho cộng đồng. Ngoài ra, khi các thiết bị online đầu nguồn phát hiện ô nhiễm có khả năng ảnh hưởng đến quy trình xử lý nước thông thường, SAWACO sẽ kích hoạt các phương án xử lý nước khẩn cấp như bổ sung thêm hóa chất nếu cần hoặc bổ sung thêm than hoạt tính…Từ đó, nhằm đảm bảo chất lượng nước sạch luôn được đảm bảo theo quy định.
Tăng cường giám sát chất lượng nước khi có sự cố
Nếu gặp sự cố tại các nhà máy nước và trên mạng lưới, SAWACO sẽ tăng cường giám sát chất lượng nước trên hệ thống đặc biệt tại vị trí xảy ra sự cố.
Mổi khi khách hàng phản ánh về chất lượng nước, Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn lập tức phối hợp và lấy mẫu kiểm tra chất lượng nước. Khi có sự cố tại nguồn nước, nhà máy nước hoặc trên mạng lưới cấp nước, SAWACO sẽ báo cáo đột xuất cho các cơ quan, sở, ngành chức năng có liên quan để có biệp pháp xử lý triệt để.